-Borç ödemeleri
-Hazine, üç ayda 48 milyar lira iç,
(****): Nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yapılan aktarımlar, TMSF’den sağlanan gelirler, devirli/garantili borç geri dönüşleri, kasa banka değişimi ve kur farkı kalemlerini içermektedir.
6,6 milyar lira dış borç ödeyecek
-En büyük ödeme 12 milyar 618 milyon lirayla 25 Ocak’ta
-Diğer yüklü ödemeleri ise, 15 Şubat’taki 12 milyar 450 milyon,
7 Mart’taki 10 milyar 636 milyon liralık ödemeler oluşturacak
-Bu dönemdeki dış borç ödemesi de 3,6 milyar lirası anapara
ödemesi olmak üzere 6,6 milyar lirada kalacak
-3 ayda 34 milyar lirası piyasadan olmak üzere 40,4 milyar liralık
iç borçlanmaya gitmeyi planlayan Hazine, uluslararası kuruluşlardan
veya uluslararası piyasalardan ek finansman sağlanması
durumunda dış borçlanma borçlanmaya da gidecek
-Hazine, bu dönemde 14,3 milyar liralık da nakit bazlı faiz
dışı denge, özelleştirme gelirleri, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan
yapılan aktarımlar, TMSF’den sağlanan gelirler, devirli/garantili
borç geri dönüşleri, kasa banka değişimi ve kur farkı
kalemlerinden finansman sağlamayı planlıyor
-Özel sektörün dış borç stoku, Eylül 2011 sonu itibarıyla 80,1
milyar doları kısa vadeli olmak üzere 203,8 milyar dolara ulaştı.
Kamu kesimi dış borç stoku 95,1, Merkez Bankası dış borç stoku
ise 10,7 milyar dolar oldu
Hazine Müsteşarlığı, 2012'nin Ocak, Şubat, Mart aylarında, 48 milyar 29 milyon liralık iç, 6,6 milyar liralık dış borç ödeyecek. En büyük iç borç ödemesi ise 12 milyar 618 milyon lirayla 25 Ocak’ta yapılacak. Diğer yüklü ödemeleri ise, 15 Şubat’taki 12 milyar 450 milyon, 7 Mart’taki 10 milyar 636 milyon liralık ödemeler oluşturacak.
Dış borç olarak da Hazine’nin Ocak’ta 2,2 milyar lirası anapara, 0,9 milyar lirası faiz olmak üzere 3, Şubat’ta 1,1 milyar lirası anapara, 0,9 milyar lirası faiz olmak üzere 2, Mart’ta 0,3 milyar lirası anapara, 1,3 milyar lirası faiz olmak üzere 1,6 milyar liralık ödemesi var.
-İlk büyük ödeme 18 Ocak’ta-
Hazine’nin yapacağı yılın ilk ödemesi 4 Ocak Çarşamba günü yapılacak. Toplam 411 milyon liralık ödemenin 335 milyon lirası piyasaya, 76 milyon lirası kamuya olacak. İkinci ödeme 705 milyon lirası piyasaya, 108 milyon lirası kamuya olmak üzere 814 milyon liralık 11 Ocak’ta yapılacak. Hazine’nin ilk büyük ödemesi 3 milyar 928 milyon lirası piyasa, 73 milyon lirası kamuya olmak üzere 4 milyar 1 milyon liralık 18 Ocak ödemesi olacak. Müsteşarlık, 25 Ocak’ta ise 9 milyar 947 milyon lirası piyasaya, 2 milyar 671 milyon lirası kamuya olmak üzere 12 milyar 618 milyon lirayla 3 ayın en yüksek ödemesini yapacak.
Şubat ayında 988 milyon lirası piyasaya olmak üzere 1 milyar 179 milyon liralık 1 Şubat, 427 milyon liralık piyasaya olmak üzere 433 milyon liralık 8 Şubat, 9 milyar 598 milyon lirası piyasaya 12 milyar 450 milyon liralık 15 Şubat, 1 milyar 311 milyon lirası piyasaya1 milyar 377 milyon liralık 22 Şubat, 755 milyon lirası piyasaya, 961 milyon liralık 29 Şubat ödemeleri yapılacak.
Mart ayında 10 milyar 563 milyon lirası piyasaya (3 ayın en büyük piyasa ödemesi) 73 milyon lirası kamuya olmak üzere 10 milyar 636 milyon liralık 7 Mart, tamamı piyasaya 2 milyar 374 milyon liralık 14 Mart ve 655 milyon lirası piyasaya, 120 milyon lirası kamuya olmak üzere 775 milyon liralık 28 Mart ödemeleri gerçekleştirilecek.
-Hazine, 3 ayda 40,4 milyar lira borçlanacak-
Hazine, 3 ayda 40,4 milyar liralık tamamı iç olmak üzere borçlanmaya gitmeyi düşünüyor. Bu dönemde dış borçlanma planlamayan Hazine, uluslararası kuruluşlardan veya uluslararası piyasalardan ek finansman sağlanması durumunda (finansman programına yazılmamış ama muhtemelen uygun şartlarda finansman sağlanabilirse dış borçlanmaya gidilecek) dış borçlanma borçlanmaya gidebilecek. Müsteşarlık, iç borçlanmanın 34 milyar lirasının piyasadan ihale yoluyla sağlamayı düşünüyor. 3 aylık dönemde kamuya satışlar da 6,4 milyar lira olarak planlanıyor. Hazine, Ocak’ta 6,5, Şubat’ta 4,4, Mart’ta 3,4 milyar liradan 3 ayda toplam 14,3 milyar liralık da nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yapılan aktarımlar, TMSF’den sağlanan gelirler, devirli/garantili borç geri dönüşleri, kasa banka değişimi ve kur farkı kalemlerinden finansman sağlamayı planlıyor.
Müsteşarlık, Ocak ayında toplam 17,8 milyar liralık iç borç ödemesine karşılık toplam 14,4, Şubat’ta 16,4 milyar liralık ödemeye karşılık 14, Mart’ta 13,8 milyar liralık ödemeye karşılık 12 milyar liralık iç borçlanma gerçekleştirmeyi programlıyor.
-Özel sektörün toplam dış borç stoku 203,8 milyar dolar-
Türkiye’nin brüt dış borç stoku, 2011 yılı üçüncü çeyreği sonu itibarıyla 309,6 milyar ABD Doları’na yükseldi. Özel sektör borçlarının toplam dış borç stoku içerisindeki payı 203,8 milyar dolar ile yüzde 65,8 ve kamu kesimi borçlarının payı 95,1 milyar dolar ile yüzde 30,7 oldu. Merkez Bankası borçlarının toplam borç stoku içindeki payı ise 10,7 milyar dolar ile yüzde 3,4’te kaldı.
-Kamu kesimi dış borçları-
Kamu kesimi dış borçlarının büyük bir çoğunluğu, orta-uzun vadeli dış borçlardan oluştu. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na ekli I, II ve III sayılı cetvellerde yer alan kamu idarelerinden oluşan Merkezi Yönetim dış borç stoku, 2011 yılı üçüncü çeyrek sonu itibarıyla 80,1 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşti. Bu miktarın 46,1 milyar ABD Doları tutarındaki kısmı uluslararası finansal piyasalarda gerçekleştirilen tahvil ihraçları stokundan oluştu. Merkezi yönetim dışında kalan mahalli idareler, fonlar, kamu bankaları, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ve diğer finansal olmayan kamu kuruluşlarının toplam dış borçları, 2011 üçüncü çeyrek sonu itibarıyla 15,1 milyar ABD Doları tutarında gerçekleşmiştir.
-Özel sektör dış borcu Ocak-Eylül döneminde 14,6 milyar dolar arttı-
-Merkez Bankası borçları-
2011 yılı üçüncü çeyrek sonu itibarıyla özel sektör borçlarının toplam dış borç stoku milyar dolara ulaştı. Bu rakam 2010 sonunda 189,2, Haziran 2011 sonunda ise 202,8 milyar dolardı. Buna göre, özel sektörün dış borç stoku 9 ayda (2010 Aralık sonu-2011 Eylül sonu) 14,6 milyar dolar, Haziran-Eylül döneminde ise 1 milyar dolar arttı. Kısa vadeli özel sektör dış borcu 80,1 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşti. Bu tutar içinde bankacılık sektörünün payı 49,4 milyar dolar ile yüzde 61,7’dir. Özel sektörün 2011 yılı üçüncü çeyreği itibarıyla orta-uzun vadeli dış borçları 123,6 milyar ABD Doları buldu. Finansal olmayan kuruluşlar 83,1 milyar ABD Doları ile uzun vadeli özel sektör dış borç stoku içinde en büyük paya sahip oldu.
TCMB uzun vadeli dış borçları, 2011 yılı üçüncü çeyreğinde 9,3 milyar ABD Doları, kısa vadeli dış borçları ise 1,4 milyar ABD Doları tutarında gerçekleşti.
-Kur etkisi-
Bilindiği gibi dış borç istatistiklerinde uluslararası standart, büyüklüklerin ABD Doları cinsinden ifade edilmesidir. Bu durum, yayınlanan istatistiklerdeki dış borç büyüklüklerinin çapraz kurlarda gerçekleşen hareketlerden etkilenmesine yol açmaktadır. Bu çerçevede, 2011 Haziran – 2011 Eylül döneminde dış borç stoku, döviz kuru değişikliklerinden dolayı yaklaşık 8,3 milyar ABD Doları tutarında azalış göstermiştir.
-Net borç stoku ve AB tanımlı borç stoku-
Bu arada Türkiye’nin net dış borç stoku, 2011 Eylül sonu itibarıyla 182,3 milyar ABD Doları oldu. 2011 yılı Eylül sonu itibarıyla, kamu net borç stoku 293,1 milyar TL, Avrupa Birliği (AB) tanımlı genel yönetim nominal borç stoku ise 503,3 milyar lira olarak gerçekleşmiştir.
-Hazine finansman programı-
2012 yılı Ocak – Mart dönemi için öngörülen iç ve dış borç itfa programı ile söz konusu ödemelerin finansmanına ilişkin veriler şöyle:
Hazine Finansman Programı (Ocak-Mart 2012)
| |||||
(Milyar TL)
|
Ocak
|
Şubat (*)
|
Mart (*)
| ||
Ödemeler
|
20,9
|
18,4
|
15,4
| ||
İç Borç Servisi (**)
|
17,8
|
16,4
|
13,8
| ||
Anapara
|
13,6
|
8,9
|
11,8
| ||
Faiz
|
4,3
|
7,5
|
2,0
| ||
Dış Borç Servisi
|
3,0
|
2,0
|
1,6
| ||
Anapara
|
2,2
|
1,1
|
0,3
| ||
Faiz
|
0,9
|
0,9
|
1,3
| ||
Finansman
|
20,9
|
18,4
|
15,4
| ||
Borçlanma
|
14,4
|
14,0
|
12,0
| ||
İç Borçlanma
|
14,4
|
14,0
|
12,0
| ||
Piyasadan İhale Yoluyla İç Borçlanma
|
11,5
|
10,7
|
11,8
| ||
Kamuya Satışlar
|
2,9
|
3,3
|
0,2
| ||
Dış Borçlanma (***)
|
0
|
0
|
0
| ||
Diğer Finansman (****)
|
6,5
|
4,4
|
3,4
| ||
(*): Geçici.
(**): 8 Aralık 2009 tarih ve 5939 sayılı Konut Edindirme Yardımı Hak Sahiplerine Ödeme Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapan Kanun uyarınca Emlak Gayrimenkul Ortaklığı’na Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senedi ihracı yoluyla ödeme yapılması durumunda borç servis rakamlarında değişiklik olabilecektir.
(***): Uluslararası kuruluşlardan veya uluslararası piyasalardan ek finansman sağlanması durumunda dış borçlanma tutarında değişiklik olabilecektir.(****): Nakit bazlı faiz dışı denge, özelleştirme gelirleri, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yapılan aktarımlar, TMSF’den sağlanan gelirler, devirli/garantili borç geri dönüşleri, kasa banka değişimi ve kur farkı kalemlerini içermektedir.
-İç borç ödemeleri-
2012 yılı Ocak-Mart döneminde yapılması öngörülen kesinleşen iç borç itfaları ile bu itfaların dağılımı şöyle:
İç Borç Ödemeleri (*)
| |||
Alıcılara Göre Dağılım (Milyon TL)
| |||
Toplam
| |||
Piyasa
|
Kamu (**)
|
Ödeme
| |
2012 Yılı Ocak Ayı
| |||
04.01.2012
|
335
|
76
|
411
|
11.01.2012
|
705
|
108
|
814
|
18.01.2012
|
3.928
|
73
|
4.001
|
25.01.2012
|
9.947
|
2.671
|
12.618
|
Toplam
|
14.915
|
2.929
|
17.843
|
2012 Yılı Şubat Ayı
| |||
01.02.2012
|
988
|
191
|
1.179
|
08.02.2012
|
427
|
5
|
433
|
15.02.2012
|
9.598
|
2.852
|
12.450
|
22.02.2012
|
1.311
|
66
|
1.377
|
29.02.2012
|
755
|
206
|
961
|
Toplam
|
13.080
|
3.320
|
16.400
|
2012 Yılı Mart Ayı
| |||
07.03.2012
|
10.563
|
73
|
10.636
|
14.03.2012
|
2.374
|
0
|
2.374
|
28.03.2012
|
655
|
120
|
775
|
Toplam
|
13.592
|
194
|
13.786
|
(*): İhraç aşamasındaki alıcı dağılımı baz alınarak yapılacak ödemeleri gösterir.
(**): Kamu kurumlarına rekabetçi olmayan teklif (ROT) ve doğrudan satış yoluyla yapılan ihraçlara ilişkin ödemeleri içermektedir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Ocak-Mart 2012 İç Borçlanma Stratejisi, Türkiye’nin Brüt Dış Borç Staku, Türkiye’nin Net Borç Stoku, Kamu Borç Yönetimi Raporu, Kamu Net Borç Stoku ve AB Tanımlı Genel Yönetim Nominal Borç Stoku verileri 30 Aralık 2011.
../..