-Arjantin Notları-4
-Arjantin'in Çinlileri - Özgür Çoban
-Buenos Aires'te de bir mahalle kurmuş Çinliler
-Mahalle, Arjantin'de yaşayan Çinlilerin kalbi adeta
-Esnafın sattığı malların büyük bölümü Çin'den geliyor
-Hafta sonlarında Ajantinliler akın ediyor mahalleye
Bu haftaki yazıda Buenos Aires'in en ilginç yerlerinden biri olan Çin Mahallesi'nden bahsedeceğim. Çinliler, dünyanın bazı ülkelerinde olduğu gibi Arjantin'in başkentinde de kendilerine bir mahalle oluşturmuşlar. Burası küçük Çin adeta. Söylemeye gerek var mı bilmiyorum mahalle esnafının sattığı malların büyük bölümü Çin'den geliyor. Arjantinliler de bu mallara rağbet gösteriyor. Bizim ülkemizde olduğu gibi insanlar burada Çin mallarına karşı tedirgin yaklaşmıyor.
Çin Mahallesi'ndeki gezimize devam edelim. Mahalle, benim Buenos Aires'te en çok sevdiğim semtlerden biri olan Belgrano'da. Çin Mahallesi'ne diğer ülkelerde olduğu gibi geleneksel motiflerle süslü büyük bir kapıdan giriyorsunuz. Girişten itibaren mahallenin ortasından geçen büyük cadde sağlı sollu Çinli esnafın dükkanlarıyla dolu. Dükkanlarda oyuncaklar, kadınlar için aksesuarlar ve makyaj malzemeleri satılıyor çoğunlukla. Mahalleye girişten itibaren üzerinize akmaya başlayan Asyalı insanları görünce Çin'in bir caddesinde geziyormuş hissine kapılıyorsunuz.
Arjantin insanı geleneksel Çin yemeklerine, özellikle kızartılarak yapılanlarına ilgi gösteriyor. Türlü hayvan etlerinden yapılan kızartmalara rağbet fazla. Buenos Aires'te adından söz ettiren Çin restorantları var bu bölgede. Balık restorantlarının çok beğenildiği söylendi ama deneme fırsatı olmadı henüz. Arjantinlilerin farklı kültürlere ve insanlara olan ilgisinin yansıması bu mahalle.
Mahalle, özellikle hafta sonları Arjantinlilerin akınına uğruyor adeta. Mahallede benim ilgimi çeken yerlerden biri geleneksel Çin tıbbının uygulandığı iddia edilen merkez oldu. Kafamı uzattım içeriye baktım, içeridekilerin tamamı neredeyse Arjantinliydi. Fotoğraf çekmek istedim ama merkez yetkilileri, ''hastalar rahatsız olur'' gerekçesiyle izin vermedi. Merkezin duvarları insan anatomisine ait resimlerle dolu. Hangi hastalıklara ne gibi çözümler üretiyolar bilmiyorum bu merkezde. Her zaman her yerde olduğu gibi bir klasik burada da gerçekleşmiş, merkezin sağı solu geleneksel Çin tıbbına ait bitkisel ilaçlar satan dükkanlarla dolu. Yani merkez hemen etrafında ilaç endüstrisini canlandırmış.
Çinliler burada boş durmuyor. Yıl içeriside bazı kültürel etkinlikler düzenliyorlar, buradaki festivallerde tanıtıcı stantlar açıyorlar. Örneğin, Pekin olimpiyatları sırasında burada da eş zamanlı etkinlikler düzenlenmiş, Çin'in kültürünü tanıtıcı sergiler açılmış. Bu sergilerde Çin Arjantinlilere tanıtılmış hem de kendi vatandaşları bir nebze de olsa ülkelerine duydukları hasreti giderme fırsatı bulmuş.
Mahalle, Arjantin'de yaşayan Çinlilerin adeta kalbi. Kültürel, dinsel birliktelik burada pekişiyor. Bölge göçün artmasıyla 1980'den itibaren gelişmeye başlamış. Öğrendiğim kadarıyla buradaki gıdalara ilişkin ciddi denetim yapılıyormuş. Eğer yolunuz Buenos Aires'e düşerse gezi rotanıza Çin Mahallesi'ni de eklemenizi tavsiye ederim.
-Belgrano
Belgrano, geniş parkları olan, insanların hafta sonlarını gezerek, alışveriş yaparak geçirdikleri şirin bir semt. Pizzacılar, dondurmacılar, giysi mağazaları, marketler, her çeşit ürünün satıldığı dükkanı bu semtte bulmak mümkün. Buenos Aires'in hafta içi yaşanan temposundan bunalanlar soluğu Belgrano'daki parklarda alıyor. İnsanlar çimlere yatarak güneşleniyor, bir şeyler yiyip içiyor. Parklar hafta sonu Belgrano'da cıvıl cıvıl.
Semtin kalbinde yer alan ünlü dondurmacı ''Freddo'' günün her saati tıklım tıklım. Burada her çeşit meyvenin dondurmasını yapıyorlar.
Belgrano'daki bazı parklarda stant kurma izni veriliyor. İnsanlar burada el emeği ürünlerini satıyor. Rengarenk bileklikler, yağlı ya da sulu boya resimler. ''Mate'' adı verilen ülkenin geleneksel içeceği olan bir çeşit bitkisel çaya ait işlemeli ahşap bardaklar, kıyafetler stantlardaki yerini alıyor. Özellikle hafta sonu Belgrano canlı.
Türkiye'de kışın soğukla, karla yüklü yüzünü hissettirdiği şu günlerde Arjantin yaz aylarına ''merhaba'' diyor. Hava giderek ısınıyor ama yağmur da eksik olmuyor. Geçtiğimiz Perşembe gece başlayan yağmur tüm gün sürdü. Öyle bir yağmur yağdı ki caddeler adeta nehirleri andırıyordu. Kimse evinden çıkamadı çünkü toplu taşıma durdu. Televizyon kanalları kanolarla caddelerde gezen insanları gösterdi tüm gün. İşinden evine dönmek için otobüs bekleyen insanları yarı bellerine kadar suya batmış halde gördük ekranlarda. Burasının iklimi çok değişik. Korkunç bir yağmur saldırısı tüm gün sürüyor. Ertesi gün günlük güneşlik, yerler kurumuş, sanki bir damla yağmur düşmemiş gibi. Sıcaklık artıyor, nem artıyor. Burada da ülkemizde olduğu bu işten en karlı klima ve vantilatör satıcıları çıkıyor.
Burada kış aylarında kar görme imkanımız yok. Söylenene göre pek kar yağmıyormuş Buenos Aires'e. Lapa lapa yağan karın yolları, ağaçları kaplamasını izlemek, kar yağışı durduktan sonra ortaya çıkan o ılık, temiz havayı ciğerlere çekmek özlenmez mi? Hele karın kokusu, öyle değil mi? Bir süre bekleyeceğiz artık lapa lapa yağan karın altında yürümek için. Bir süre daha bekleyeceğiz anlaşılan karın tabiata çizdiği, beyazın yarattığı benzeri olmayan resmi görmek için.
Bir sonraki Pazar gününe kadar hoşça kalın.
Özgür Çoban - Buenos Aires