-Türkiye'nin borcu artıyor
-Türkiye’nin borcu artıyor
-Merkezi yönetim brüt borcu 31 Aralık 2012
itibarıyla
532 milyar lirayı aştı
-Bu borcun 386,5 milyar lirası TL, 145,5 milyar
lirası
döviz cinsinden borçlardan oluşuyor
-2011 yılı sonunda 518,35 milyar lira olan brüt borç
stoku, 2012 yılında 13,65 milyar lira arttı
-2002 yılı sonunda 149,9 milyar lira olan iç borç
stoku,
2012 Kasım ayı sonu itibarıyla 387,8 milyar
liraya çıktı.
-Yine 2002 yılı sonunda 129,6 milyar dolar
olan dış
borç stoku ise 2012 yılı Eylül ayı sonu
itibarıyla
326,3 milyar dolara ulaştı
Türkiye’nin merkezi yönetim borcu 31
Aralık 2012 itibarıyla 532 milyar lirayı aştı. Bu borcun 382 milyar 857,5
milyon lirası devlet tahvili, 3 milyar 684,1 milyon lirası hazine bonosu olmak
üzere 386 milyar 541,6 milyon liralık kısmı Türk Lirası (TL) cinsinden, 91
milyar 285,6 milyon lirası uluslararası tahvil, 54 milyar 173 milyon lirası
kredi olmak üzere 145 milyar 458,6 milyon liralık kısmı döviz cinsinden
borçlardan oluştu.
Hazine
Müsteşarlığı verilerine göre, 2011 yılı sonunda 518 milyar 350,2 milyon lira
olan merkezi yönetim brüt borç stoku, 2012 yılında yüzde 2,63 ve 13 milyar
650,1 milyon lira artarak 532 milyar 0,3 milyon liraya yükseldi. Merkezi
yönetim brüt borç stoku, 2012 yılı Ocak ayı sonunda 514,9 milyar liraya inmiş,
2012 Ekim ayı sonunda ise 536,9 milyar liraya kadar çıkmıştı.
-Son 10 yılda iç borç 237,9 milyar lira, dış borç 196,7 milyar dolar arttı-
Merkez Bankası internet sitesinde yer alan verilere
göre, son 10 yılda, 2002 yılı sonundan bu yana iç borç stoku 237,9 milyar lira, dış borç
stoku ise 196,7 milyar dolar arttı. 2002 yılı sonunda 149,9 milyar lira olan iç
borç stoku, 2012 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla 387,8 milyar liraya çıktı. Yine
2002 yılı sonunda 129,6 milyar dolar olan dış borç stoku ise 2012 yılı Eylül
ayı sonu itibarıyla 326,3 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde, iç borç stoku 2,59,
dış borç stoku ise 2,52 katına yükseldi.
-İç borç stoku-
Veriler, 2002 yılı sonunda 149,9 milyar lira olan
iç borç stokunun 2003 sonunda 194,4, 2004 sonunda 224,5, 2005 sonunda 244,8, 2006
sonunda 251,5, 2007 sonunda 255,3, 2008 sonunda 274,8, 2009 sonunda 330, 2010
sonunda 352,8, 2011 sonunda 368,8, 2012 Kasım ayı sonunda ise 368,8 milyar
liraya çıktığını gösteriyor. Bu dönemde iç borç stoku cari fiyatlarla 237,9
milyar lira arttı.
-Dış borç stoku-
2002 yılı sonunda 129,6 milyar dolar olan dış borç
stoku ise 2003 sonunda 144,1, 2004 sonunda 161, 2005 sonunda 170,6, 2006
sonunda 208,4, 2007 sonunda 250,4, 2008 sonunda 281,2 milyar dolara çıktıktan
sonra, 2009 sonunda 269,4 milyar dolara indiğini, 2010 sonunda yeniden artarak
292 milyar dolara, 2011 sonunda 305,2, 2012 Eylül ayı sonunda ise 326,3 milyar dolara
yükseldiğini ortaya koyuyor. Bu dönemde dış borç stoku cari fiyatlarla 196,7
milyar dolar arttı.
-Yıllık artış hızları-
Rakamlar, özellikle 2001 krizi sonrası 2002-2003
yıllarında iç borç stokunun sırasıyla yüzde 22,7, yüzde 29,7 gibi olağanüstü
hızla arttığını, 2009 yılındaki dünya ekonomik krizinde de artışın yüzde 20,1’e
ulaştığını, dış borç stokunun ise özellikle ekonominin iyi gittiği 2006 ve 2007
yıllarında yüzde 22,2 ve yüzde 20,2 arttığını gösteriyor. 2009 yılında dünya
ekonomik krizinde Türkiye’nin dış borç stokunun, ekonominin küçülmesi ve
uluslararası piyasalardaki karışıklıklar nedeniyle yüzde 4,2 azaldığını da
vurgulamak gerekiyor.
2002-2012 döneminde Türkiye’nin iç ve dış borç stok
rakamları ve yıllık değişimler şöyle:
|
|
İç Borç
|
Yıllık
|
Birikimli
|
Dış Borç
|
Yıllık
|
Birikimli
|
|
|
Stoku
|
Değişim
|
Değişim
|
Stoku
|
Değişim
|
Değişim
|
|
|
(Milyar TL)
|
(Yüzde)
|
2002:100
|
(Milyar Dolar)
|
(Yüzde)
|
2002:100
|
|
2002
|
149,9
|
22,7
|
100,0
|
129,6
|
14,1
|
100,0
|
|
2003
|
194,4
|
29,7
|
129,7
|
144,1
|
11,2
|
111,2
|
|
2004
|
224,5
|
15,5
|
149,8
|
161,0
|
11,7
|
124,2
|
|
2005
|
244,8
|
9,0
|
163,3
|
170,6
|
6,0
|
131,6
|
|
2006
|
251,5
|
2,7
|
167,8
|
208,4
|
22,2
|
160,8
|
|
2007
|
255,3
|
1,5
|
170,3
|
250,4
|
20,2
|
193,2
|
|
2008
|
274,8
|
7,6
|
183,3
|
281,2
|
12,3
|
217,0
|
|
2009
|
330,0
|
20,1
|
220,1
|
269,4
|
-4,2
|
207,9
|
|
2010
|
352,8
|
6,9
|
235,4
|
292,0
|
8,4
|
225,3
|
|
2011
|
368,8
|
4,5
|
246,0
|
305,2
|
4,5
|
235,5
|
|
2012
|
387,8 (x)
|
5,2
|
258,7
|
326,3 (xx)
|
6,9
|
251,8
|
(x):
Kasım 2012 rakamı
(xx):
Eylül 2012 rakamı