-Ekonomide en büyük şehirler (1)
-Ekonomide en büyük şehirler (1)
-İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa,
dünya ekonomisine
yön veren 300 büyük metropol içinde
yer aldı
-Dünya metropolleri içinde İstanbul,
301 milyar dolar gelirle
29’uncu, Ankara 101 milyar dolarla
117’inci, İzmir 80 milyar
dolarla 151’inci, Bursa 72 milyar
dolarla 166’ıncı oldu
-Dünyanın hem nüfusta hem ekonomide en büyük
şehri
Tokyo’nun nüfusu 36 milyon 660 bini,
geliri 1 trilyon 519
milyar doları buluyor
-New York, 1 trilyon 209 milyar
dolarlık gelirle ikinci,
Los Angeles 786 milyar dolarla üçüncü,
Seul-İncheon
773 milyar dolarla dördüncü, Londra
731 milyar dolarla
beşinci, Paris 669 milyar dolarla
altıncı, Osaka-Kobe
654 milyar dolarla yedinci, Chicago
524 milyar dolarla
sekizinci, Moskova 520 milyar dolarla
dokuzuncu, Şanghay
516 milyar dolarla onuncu sırayı aldı
-En zengin 79 bin 878 dolarla Hardford.
En fakir 3 bin 127
dolarla Kalküta
-Kişi başına gelirde İstanbul 22 bin
766 dolarla 227’inci,
Ankara 21 bin 238 dolarla 237’inci,
İzmir 19 bin 937 dolarla
245’inci, Bursa ise 19 bin 780 dolarla
247’inci sırada kaldılar
Globalleşme
ve sınırların önemsizleşmesiyle, günümüzde şehirler, Ortaçağ’da olduğu gibi çok
büyük önem kazanmaya başladı. Bazı şehirler artık ülkelerinin, hatta bölge
ülkelerinin ekonomisini sırtlayıp, taşıyorlar. Artık ülke sınırlarını aşan
bölgesel bir nitelik taşıyan büyük şehir merkezleri, birkaç ülkenin ekonomisini
yönetmeye başladı.
Brookings
Instituion’un 300 büyük metropol şehrin ekonomik performans endeksi ve diğer
ekonomi verilerini içeren Emilia Istrate
and Carey Anne Nadeau “Global MetroMonitor 2012:Slowdown, Recovery and
Interdependence” konulu araştırmasına göre, İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa,
dünya ekonomisine yön veren 300 büyük metropol içinde yer aldı.
Dünya
metropolleri içinde İstanbul, 301 milyar dolar gelirle 29’uncu, Ankara 101
milyar dolarla 117’inci, İzmir 80 milyar dolarla 151’inci, Bursa 72 milyar
dolarla 166’ıncı oldu.
-Tokyo ve New York
açık farkla öndeler-
Dünyanın
hem nüfusta hem ekonomide en büyük şehri, Japonya’nın başkenti Tokyo’nun nüfusu
36 milyon 660 bini, geliri 1 trilyon 519,4 milyar doları buluyor. ABD’nin en
büyük kenti New York, 1 trilyon 209,6 milyar dolarlık gelirle ikinci, ikinci
büyük kenti Los Angeles 786,7 milyar dolarla üçüncü, Güney Kore’nin başkenti Seul-İncheon 773,9 milyar dolarla dördüncü, İngiltere’nin
başkenti Londra 731,2 milyar dolarla beşinci, Fransa’nın başkenti Paris 669,2
milyar dolarla altıncı, Japonya’nın ikinci büyük kenti Osaka-Kobe 654,8 milyar
dolarla yedinci, ABD’nin üçüncü büyük kenti Chicago 524,6 milyar dolarla
sekizinci, Rusya’nın başkenti Moskova 520,1 milyar dolarla dokuzuncu, Çin’in
Chongqing’in ardından ikinci büyük kenti Şanghay 516,5 milyar dolarla onuncu sırayı
aldı.
Ekonomik büyüklükte Brezilya’nın en
büyük kenti Sao Paulo 473 milyar dolarla 11’inci, Almanya’nın en büyük metropol
alanı Köln-Düsseldorf 465,2 milyar dolarla 12’inci, Çin’in başkenti Pekin 427,2
milyar dolarla 13’üncü, ABD’nin başkenti Washington 415,2 milyar dolarla 14’üncü,
Meksika’nın başkenti Mexico City 411,4 milyar dolarla 15’inci, ABD’nin Houston
şehri 399,7 milyar dolarla 16’ıncı, Dallas 368 milyar dolarla 17’inci, Japonya’nın
Nagoya kenti 367 milyar dolarla 18’inci, Çin’e bağlı Hong Kong 350,5 milyar
dolarla 19’uncu, Arjantin’in başkenti Buenos Aires 348,4 milyar dolarla 20’inci
oldu. Şehir devleti Singapur 327,2 milyar dolarla 21’inci, ABD’nin Philadelphia
kenti 324,2 milyar dolarla 22’inci, Hollanda’nın Rotterdam-Amsterdam metropol
alanı 322,3 milyar dolarla 23’üncü, ABD’nin Boston kenti 320,7 milyar dolarla
24’üncü, Çin’in Guangzhou 320,5 milyar dolarla 25’inci, Tianjin 308,7 milyar
dolarla 26’ıncı, ABD’nin San Francisco kenti 306,6 milyar dolarla 27’inci, Çin’in
Shenzhen kenti 302,4 milyar dolarla 28’inci, İstanbul 301 milyar 54 milyon
dolarla 29’uncu sırada yer aldı.
İstanbul’u
Tayvan’ın başkenti Taipei, İtalya’nın ekonomik merkezi Milano izledi. Araştırmaya
göre İstanbul’un arkasında kalan kentler arasında ABD’nin Atlanta (34), İspanya’nın
başkenti Madrid (36), Tayland’ın başkenti Bangkok (37), Kanada’nın ekonomik
merkezi Toronto (38), ABD’nin Miami (39), Belçika, Avrupa Birliği, NATO’nun merkezi Brüksel
(40), ABD’nin havacılık merkezi Seattle (41), Almanya’nın finans merkezi ve
Avrupa Merkez Bankası merkezi Frankfurt am Main (42), Endonezya’nın 31 milyonluk
başkenti Jakarta (43) da bulunuyor.
-Ankara 100
milyar doları geçen kentler arasında-
Ankara, 101 milyar 243 milyon dolarla
117’inci olurken, Ankara’yı Kanada’nın Vancouver, ABD’nin Cleveland, Kansas
City, Charlotte, Cincinnati şehirleri takip etti. İzmir, 79 milyar 569 milyon dolarlık gelirle
151’inci sırayı alırken, Kanada’nın Calgary, ABD’nin Nashville, Tayvan’ın
Taoyuan, Meksika’nın Guadalajara, İtalya’nın Torino, Güney Afrika’nın
Johannesburg, Norveç’in Oslo, Finlandiya’nın Helsinki, Japonya’nın Hiroşima,
Almanya’nün Nünrnberg-Fürth gibi şehirlerini geride bıraktı. Türkiye’nin
dördüncü büyük kenti Bursa, metropol alan olarak 72 milyar 60 milyon dolarlık
gelirle 166’ıncı sırayı aldı. Bursa’nın geride bıraktığı şehirler içinde ABD’nin
New Orleans, Salt Lake City, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai, Fransa’nın
Marsiyla, İtalya’nın Venedik-Padova, İngiltere’nin Liverpool kenti de var.
Kuruluş, araştırmayı yaparken,
metropol alan olarak şehirleri düşünmüş ve sadece şehirlerin kendi nüfus ve
gelirlerini almamış. Seul’ü İncheon’la Köln’ü
Düsseldorf’a kadar birçok şehirle birlikte bölge olarak kaydetmiş. Hatta bazen
iki ayrı ülkenin şehirlerini tek bir şehir olarak ele alabilmişler. Örneğin Avusturya’nın
başkenti Viyana’yı, Slovakya’nın başkenti Bratislava ile birlikte tek metropol
olarak düşünmüş. Türkiye’de de şehirleri ilçe ve köyleri, hatta Bursa’da, Bursa
merkezli bir metropol olarak bölgeyi baz almış.
Araştırmaya
göre, 300
şehir içinde 73 ABD, 49 Çin, 15 İngiliz, 14 Alman, 13 Brezilya, 12 Japon, 9
Fransız, 9 İtalya, 7 Güney Kore, 7 İspanyol, 6 Hindistan, 6 Kanada, 6 Tayvan, 5
Avustralya, 5 Güney Afrika Cumhuriyeti, 4 Türk şehri var.
-300
metropol dünya nüfusunun yüzde 19’unu, ekonomisinin
yüzde 48’ini
elde tutuyor-
300
metropolün nüfusu 1 milyar 331 milyon 184 bini buluyor. Bu da Amerikan Sayım Bürosu'nun (US Census Bureau) 7 milyar 17
milyon 544 bin olarak hesapladığı 2012 yıl ortası dünya nüfusunun yüzde 19’u
demek. 300 metropolün yurtiçi geliri satınalma gücü paritesiyle 39 trilyon 683
milyar 144 milyon doları buluyor. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) 2012 dünya
gelir tahmini ise 82 trilyon 762 milyar 149 milyon dolar. 300 metropol, dünya
gelirinin yüzde 48’ini elde tutuyorlar.
Kuruluşun 2011-2012 döneminde reel kişi
başına milli gelir (SGP-KBMG) artış hızı, istihdam artış hızı gibi göstergeleri
kullanarak yaptığı ekonomik performans endeksinde Çin’e bağlı Macau birinci,
Avustralya’nın Perth kenti ikinci, Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad üçüncü
sırayı alırken, Ankara 35’inci, İzmir 45’inci,
İstanbul 70’inci, Bursa 78’inci sırayı aldı. Reel kişi başına milli gelir artış
(SGP-KBMG) hızı Ankara’da yüzde 2, İzmir’de yüzde 1,9, İstanbul’da yüzde 1,6,
Bursa’da yüzde 1,1, istihdam artışı ise Ankara’da yüzde 3,4, İzmir’de yüzde
3,1, İstanbul ve Bursa’da yüzde 2,5’er olduğu tahmin edildi.
-En
zengin 10 şehirden 8’i ABD şehri-
300 metropol içinde en zengin 10 şehirden
8’ini ABD şehirleri oluşturdu. Hardford 79 bin 878 dolarla birinci, San Jose 76
bin 925 dolarla ikinci, Washington 71 bin 538 dolarla üçüncü, Bridgeport 70 bin
146 dolarla dördüncü, Boston 69 bin 302 dolarla beşinci, Durham 69 bin 238
dolarla altıncı, San Franscisco 68 bin 982 dolarla yedinci, Seattle 65 bin 210
dolarla onuncu olurken, ilk 10’a Birleşik Arap Emirlikleri’nden Abu Dabi 66 bin
474 dolarla sekizinci, Çin’in Dongguan 65 bin 916 dolarla dokuzuncu sırada
girdiler.
-En
fakir Kalküta-
En büyük metropoller içinde Hindistan’ın
Kalküta şehri 3 bin 127 dolarla son sırada yer alırken, Kalküta’yı Hint
şehirleri Bangalore 3 bin 963 dolarla, Haydarabad 4 bin 65 dolarla, Chennai 4
bin 902 dolarla, Mumbai (Bombay) 5 bin 947 dolarla takip etti. Bu şehirleri Çin’in
Shatou 6 bin 684 dolarla, Endonezya’nın Jakarta 7 bin 247 dolarla, Çin’in Nanning
8 bin 101 dolarla, Brezilya’nın Fortaleza 8 bin 388 dolarla, Mısır’ın
İskenderiye 8 bin 968 dolarla izledi.
Kişi başına gelirde İstanbul 22 bin
766 dolarla 227’inci, Ankara 21 bin 238 dolarla 237’inci, İzmir 19 bin 937
dolarla 245’inci, Bursa ise 19 bin 780 dolarla 247’inci sırada kaldılar.
(Devam edecek)