Rusya, Türkiye’den iyi pazar bulamaz

Angajman kuralları çerçevesinde Rus uçağının düşürülmesinin ardından Rusya ile yaşanan gerilim bir türlü sona ermiyor. Rusya, 1 Ocak 2016'dan itibaren Türkiye'den tavuk eti, hindi eti, tuz, karanfil, kırmızı lahana, domates, kuru soğan, brokoli, karnabahar, salatalık, portakal, elma, armut, çilek, üzüm, mandalina, nektarın, kayısı, şeftali, erik ithalatına ambargo uygulayacak. Türkiye’den fazlaca ithal ettiği limon, biber ve fındık gibi tarım ürünlerini ambargo kapsamına almayan Rusya, kırmızı et, süt ve süt ürünleri ve deniz ürünleri için de bir ambargo getirmiyor.

Peki Türkiye’ye yönelik ambargo kararı niçin sadece bazı tarım ürünleri ithalatına yönelik olarak alındı? Rusya, Türkiye ile ticaretinde kazançlı olan taraf olduğu için genel bir ticaret ambargosuna gitmedi. Türkiye, doğalgazda Rusya’ya bağımlı, ham petrolünün yine epey önemli bir kısmını Rusya’dan alıyor. Özellikle doğalgaz, kısa zamanda alternatifi olmadığı için Türkiye açısından çok önemli. Çünkü Türkiye toplam 49,2 milyar metreküplük doğalgaz ithalatının yüzde 55’ini bu ülkeden alıyor. Ayrıca Türkiye, anlaşmalar dolayısıyla bu ithalat düzeyini en az 10 yıl korumak zorunda.

Rusya 1 alıyor, 4.6 satıyor

İşin Rusya bakılınca, Rusya'nın da doğalgazı Türkiye'ye satmak zorunda. Çünkü, Türkiye'den iyi bir pazar bulamaz.

2005-2015 döneminde Rusya'ya 53,3 milyar dolarlık ihracat yapan Türkiye, bu ülkeden 244,9 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi. İki ülkenin 10 yıl 10 aylık ticaretinde Türkiye, 191,6 milyar dolar açık verdi. 2008 yılında 31,4 milyar dolara kadar çıkan Rusya’dan ithalat, 2014’de 25,3, bu yılın Ocak-Ekim döneminde ise 17,3 milyar dolar oldu. Türkiye’ye yönelik ihracatı ağırlıklı olarak doğalgaz ve ham petrol olduğu ve bu ürünlerin fiyatları da hızla inip, çıktığı için Rusya’nın Türkiye’ye ihracatı yıllar itibarıyla büyük oynamalar gösterebiliyor.

En iyi yıl olan 2013’te bile Rusya’ya yönelik ihracatı 7 milyar doları bulmayan Türkiye, 2014 yılında 5,9, bu yılın Ocak-Ekim döneminde ise 3,1 milyar dolarlık ihracat yaptı.

2005-2015 dönemi toplamında, Rusya, Türkiye’den aldığının 4,6 katı tutarında mal sattı. Bu rakam, 2015 yılının Ocak-Ekim döneminde 5,65 kata ulaştı.

2 trilyon 99,3 milyar dolarlık ithalatın 

yüzde 11,67’si Rusya’dan

Türkiye, 2005-2015 (Ocak-Ekim) döneminde yaptığı 2 trilyon 99,3 milyar dolarlık ithalatında Rusya’nın payı yüzde 11,67’yi buluyor. Buna karşın aynı dönemde Türkiye’nin yaptığı 1 trilyon 331,6 milyar dolarlık ihracatında Rusya’nın payı sadece yüzde 4’te kalıyor.

Yıllar itibarıyla Türkiye'nin Rusya’dan yaptığı ithalat, toplam ithalatı, Rusya’ya yaptığı ihracat, toplam ihracatı bin ABD Doları cinsinden şöyle:

Kaynak: TÜİK