Tarihte Nisan
6 Nisan- İlk modern olimpiyat oyunları 120 yıl önce yapıldı.
11 Nisan- Terörle Mücadele Kanunu 25. yılını doldurdu.
12 Nisan- Birinci Körfez Savaşı 25 yıl önce resmen sona erdi.
17 Nisan- ABD'nin Castro yönetimini devirme için 55 yıl önce giriştiği ''Domuzlar Körfezi çıkarması'' başarılı olamadı.
1 Nisan
1778- Doların simgesinin tasarımı Oliver Pollock tarafından yapıldı.
1921- Türk birlikleri II. İnönü Savaşı'nı kazandı. Milli Mücadele sürecinin dönüm noktalarından biri sayılan bu zaferden sonra, Fransa, Ankara hükümetiyle anlaşma yollarını aramaya başladı.
1926- 30 Ağustos'u ''Zafer Bayramı'' ilan edildi.
1928- Ankara Borsası açıldı.
1949- Türkiye, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne katıldı.
1950- Eski başbakanlardan Recep Peker öldü.
1954- Migros Türk şirketi kuruldu.
1955- Kıbrıs'ta EOKA terör örgütü faaliyetlerine başladı.
1965- Nüfus planlaması hakkındaki düzenleme yasalaştı.
1978- Cumhuriyet döneminin ilk rektörü Ord. Prof. Dr. İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu,
Ankara'da 92 yaşında öldü.
1979- Humeyni, İran'da şeriat ilan etti.
2009- TRT'nin Kürtçe radyosu yayına başladı.
2 Nisan
1891- Devlet adamı ve tiyatrosever Sadrazam Ahmet Vefik Paşa öldü. Batılı anlamda
tiyatronun yerleşmesi için çalışan Ahmet Vefik Paşa 1823'te doğmuştu. ''Tarih
Felsefesi'', ''Türk Şeceresi'', ''Kısa Osmanlı Tarihi''ni yazdı. Moliere'den Türkçeye kazandırdığı ''Zor Nikah'' ve ''Zoraki Tabib'' en beğenilen eserlerindendi.
1948- Yazar Sabahattin Ali, Bulgaristan sınırını geçmeye çalışırken, kılavuzu
Ali Ertekin tarafından öldürüldü. 28 Aralıkta tutuklanan Ertekin'in cezası indirime
uğradı; aynı yıl çıkan af yasasıyla da serbest bırakıldı.
1948- Ankara'da Opera binası, Adnan Saygun'un ''Kerem ile Aslı''sı ile perdelerini açtı.
1976- İlk Türk Turizm Kurultayı İstanbul'da toplandı.
2001- İşadamı Ayhan Şahenk vefat etti.
2008- İstiklal Savaşı'nın hayattaki iki gazisinden biri olan Yakup Satar, 110 yaşında
hayata gözlerini yumdu.
3 Nisan
1906- Lumiere kardeşler renkli fotoğrafı icat etti.
1930- Türk kadınlarına belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı tanıyan
yeni Belediyeler Kanunu kabul edildi.
1937- 1961'e kadar, Türkiye'nin tek demir çelik üreticisi Cumhuriyet döneminin ilk önemli sanayi hamlesi olan Karabük Demir-Çelik fabrikalarının temeli atıldı.
1948- ABD Başkanı Truman, ekonomik yardımları içeren Marshall Planı'nı imzaladı.
1954- Adana'da, Devlet Havayollarına ait uçak düştü, 25 kişi öldü. Kazada ölenler
arasında arkeolog, felsefeci ve siyaset adamı Remzi Oğuz Arık da vardı.
1967- Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Başkan Johnson'un davetlisi olarak ABD'ye
gitti. Sunay'ın gezisinin ilk gecesinde Türk büyükelçiliği binasına bomba atıldı.
1991- Özel üniversitelere şartlı izin veren yasa TBMM'de kabul edildi.
1991- Özel üniversitelere şartlı izin veren yasa TBMM'de kabul edildi.
1992-Ankara'nın Çankaya Kaymakamlığına vekil olarak atanan Azize Düşer, Türkiye'nin ilk kadın kaymakamı oldu.
4 Nisan
1900- Osmanlı Rus Savaşı'ndaki (1877-1878) ''Plevne Direnişi'' ile ün kazanan Gazi Osman Paşa öldü.
1949- NATO’nun kuruluşunu onaylayan anlaşma, ABD,
Belçika, Danimarka, Fransa, Lüksemburg, Norveç ve
Portekiz temsilcileri tarafından Washington’da imzalandı.
1953- Dumlupınar denizaltısı, NATO tatbikatı dönüşünde, Çanakkale Boğazı'nda Naboland adlı İsveç gemisiyle
çarpışarak battı; 81 Türk denizcisi yaşamını yitirdi.
1966- Fransa'da NATO üslerine karşı çıkılınca Türkiye'deki üslerin durumu gündeme getirildi. Başbakan Süleyman Demirel, ''Türkiye'de Amerikan üssü yoktur, tesisi vardır.'' dedi.
1968- ABD'li sivil haklar savunucusu Martin Luther King öldürüldü.
1974- Türk Hükümeti, Yunan karasularının 12 mile çıkarılmasını kabul etmeyeceğini, Ege'nin bir Yunan gölü haline getirilmesinin sözkonusu olamayacağını Yunanistan'a bildirdi.
1979- Pakistan'ın devrik başbakanı Zülfikar Ali Butto idam edildi.
1997- MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş vefat etti.
2010- TRT'nin Arapça kanalı TRT El Türkiye yayına başladı.
5 Nisan
1941- Anıtkabir için açılan proje yarışması sonuçlandı;
Emin Onat ve Orhan Arda'nın önerdikleri proje seçildi.
1946- Missouri zırhlısı, ABD'de ölen Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Münir Ertegün'ün naaşını İstanbul'a getirdi.
1974- 11 Eylül 2001'de düzenlenen saldırıda iki kulesi de yıkılan Dünya Ticaret Merkezi binası açıldı. Yapımına
1970'te başlanan ve 37 milyon dolara malolan
binanın mimarı Minuori Yamasaki idi.
2009- ABD Başkanı Obama, resmi ziyaret için geldiği
Türkiye’de liderlerle görüştü ve TBMM’de konuştu, dini
toplum temsilcileri ile bir araya geldi.
2011- Fildişi Sahili’nde seçimi kaybetmesine rağmen
koltuğunu bırakmayan devlet başkanı Laurent Gbagbo,
Fransa öncülüğündeki BM askeri operasyonuyla devrildi.
6 Nisan
1326- Orhan Bey, kuşatma altında tutulan Bursa'yı
Bizanslılardan aldı. Bursa, 1326-1361 arasında
Osmanlılara başkentlik yaptı.
1896- İlk modern olimpiyat oyunları Atina'da başladı.
1909- İlk basın şehidi: Serbesti gazetesinde, İttihat ve
Terakki Cemiyeti karşıtı yazılar yazan Gazeteci Hasan Fehmi,
Galata Köprüsü'nde kurşunlanarak öldürüldü.
1909- Kaşif Robert E. Peary, Kuzey Kutbu'na giden ilk insan oldu.
1917- ABD, Almanya'ya savaş ilan etti ve müttefiklerin yanında I. Dünya Savaşı'na girdiğini açıkladı.
1920- Anadolu Ajansı kuruldu.
1939- İngiltere, Fransa ve Polonya, saldırı durumunda yardımlaşma için Paris'te bir antlaşma imzaladı.
1941- Mihver devletleri Yugoslavya'yı işgal etti. Almanlar Yunanistan'a girdi, Türk deniz sınırına kadar Doğu Akdeniz'i savaş bölgesi ilan etti. Türkiye, bunun üzerine Edirne ve Uzunköprü'de demiryolu köprülerini havaya uçurdu.
1973- Kontenjan Senatörü emekli Amiral Fahri Korutürk, Türkiye'nin Altıncı Cumhurbaşkanı seçildi.
1980- Görev süresi sona eren Cumhurbaşkanı Korutürk,
Çankaya Köşkü'nden ayrıldı. Yerine Cumhuriyet Senatosu
Başkanı İhsan Sabri Çağlayangil vekalet etmeye başladı.
1994- Ruanda Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana ve Brundi Devlet
Başkanı Cyprien Ntaryamira'nın bindikleri uçak, bir
roket saldırısında düşürüldü. Suikastın ardından iki ülkede
yaşayan Hutu ve Tutsi kabileleri arasında çıkan çatışmalar,
yaklaşık bir milyon kişinin katledilmesiyle sonuçlandı.
2000- Eski Tunus Lideri Habib Burgiba 96 yaşında öldü.
2011- Hükümete, bazı konularda KHK çıkarma yetkisi
veren düzenleme yasalaştı. Altı ay süreli bu yetki
kapsamında devlet bakanlıkları icracı bakanlıklara
dönüştürüldü, bazılarının yapısı değiştirildi.
7 Nisan
1789- Sultan I. Abdülhamid öldü; III. Selim tahta çıktı.
1827- İngiliz kimyager John Walker'in buluşu kibrit, İngiltere'de piyasaya sürüldü.
1948- BM'ye bağlı olarak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kuruldu.
1963- Yugoslavya'da ''Sosyalist Cumhuriyet'' ilan edildi.
1978- İÜ öğretim üyesi Server Tanilli silahlı saldırı sonucu felç
oldu. (Uzun yıllar Fransa'da yaşayan Tanilli, 2000'de Türkiye'ye döndü, 29 Kasım 2011'de öldü.)
1983- İlk kadın milletvekillerinden Fakhiye Öymen öldü.
1991- Emekli Tümg.Memduh Ünlütürk, Dev-Sol
militanlarınca öldürüldü.
1994- Almanya, ''sivil halka karşı kullanıldığı'' iddiasıyla Türkiye'ye silah ambargosu koydu.
1999- Hacıları almak için Cidde'ye gitmek üzere Adana'dan havalanan THY'ye ait Trakya uçağı, kalkışından kısa süre sonra düştü. Yolcusu bulunmayan uçağın 6 kişilik mürettebatı öldü.
2010- Kırgızistan'da darbe: Devlet Başkanı Kurmanbek Bakıyev başkent Bişkek'ten kaçtı, geçici hükümetin başına eski
Dışişleri Bakanı Roza Otunbayeva getirildi.
2011- Portekiz, AB’den ‘‘acil yardım’’ isteminde bulundu.
Daha önce Yunanistan ve İrlanda yardım istemişti.
8 Nisan
1830- Avrupa ülkeleri, Osmanlı İmparatorluğu'ndan, bağımsız Yunan devletini onaylamasını istedi.
1923- Mustafa Kemal ''9 Umde''yi açıkladı. Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyetinin seçim bildirisi niteliğindeki bu ilkelerin başında ''Egemenlik Ulusundur'' gelmekteydi.
İlkeler arasında ''öğretimin birleştirilmesi'' de bulunuyordu.
1924- Şeriye mahkemelerini kaldıran yeni Mahkemeler Teşkilatı Kanunu TBMM'de kabul edildi. Kadıların yerini hakimler aldı.
1956- Seyhan Barajı hizmete girdi.
1976- Ankara'da çeşitli fakülte ve öğrenci yurtlarında çıkan olaylarda, aralarında Tabii Senatör Muzaffer Yurdakuler'in
oğlu Hakan Yurdakuler'in de bulunduğu üç öğrenci öldürüldü,
çok sayıda öğrenci yaralandı.
1982- Ottawa Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Kani Güngör, ASALA'nın militanlarının saldırısında ağır yaralandı.
2005- Papa II Jean Paul, cenaze töreninin ardından defnedildi. Törende Türkiye'yi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan temsil etti.
2010- Türkçe dışındaki dillerde propaganda için öngörülen
hapis cezasını kaldıran Seçim Kanunu değişikliği
TBMM'de kabul edildi.
2013- İngiltere'nin ''Demir Leydi'' lakaplı başbakanlarından Margaret Thatcher öldü.
9 Nisan
1932- İlk kadın hakim Mürüvvet Hanım Adana'da göreve başladı.
1936- İstanbul Telefon Şirketi devletçe satın alındı.
1945- Türkiye'de yerli ampul üretimi başladı.
1958- CHP'nin yayın organı Ulus üçüncü kez kapatıldı. Kapatmaya
Ankara Milletvekili Bülent Ecevit'in bir yazısı yol açtı.
1982- Kıbrıs Barış Harekatı sırasında Dışişleri Bakanlığı yapan Prof. Dr. Turan Güneş 61 yaşında öldü.
1982- Anıtkabir Müdürlüğü, Anıtkabir Komutanlığına dönüştürüldü ve Genelkurmay Başkanlığına bağlandı.
1991- Gürcistan’da, yapılan halk oylamasının ardından Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık kararı alındı.
1998- Mekke yakınlarında Mina'da 180 hacı adayı şeytan taşlama sırasında yaşanan izdihamda yaşamını yitirdi.
10 Nisan
1845- Emniyet teşkilatı kuruldu.
1919- Meksikalı devrimci lider Emiliano Zapata, hükümet güçlerince öldürüldü.
1926- Türk uyruğundaki her türlü şirket ve müesseselerde işlemlerin ve kayıtların Türkçe tutulması zorunluluğuna ilişkin
yasa benimsendi.
1927- Binaların numaralandırılmasına ve sokakların adlandırılmasına ilişkin yasa kabul edildi.
1928- Anayasanın ''din'' ile ilgili maddelerinde değişiklikler yapılarak, dini ibareler Anayasa metninden çıkarıldı. ''Türkiye Devletinin dini, din-i İslamdır'' cümlesi, Anayasa metninden çıkarıldı. Milletvekilleri ve cumhurbaşkanı, yemin ederken
''vallahi'' yerine ''namusum üzerine söz veririm'' diyecek.
1950- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Mareşal Fevzi Çakmak öldü.
1998- Kuzey İrlanda'da 29 yıllık savaşı bitiren anlaşma, Belfast'ta
imzalandı. Anlaşma, 22 Mayısta referandumla kabul edildi.
2004- İşadamı Sakıp Sabancı vefat etti.
2010- Polonya Devlet Başkanı Lech Kaczynski ve beraberindekilerin
bulunduğu uçak düştü, 132 kişi öldü.
11 Nisan
1919- Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) kuruldu.
1919- 15. Kolordu Komutanlığına atanan Kazım Karabekir Paşa, Mustafa Kemal Paşa'yı Şişli'deki evinde ziyaret etti.
1983- Ankara Ün. ilk rektörü Ord. Prof. Aziz Kansu öldü.
1991- Terörle Mücadele Kanunu TBMM'de kabul edildi. Değişik tarihli bazı maddeleri yeniden düzenlenen yasa hep tartışıldı.
1995- GAP kapsamında Harran Ovası'na ilk su verildi.
1997- Atatürk Uluslararası Barış Ödülü'nün, Bosna'da görev yapan Türk Barış Gücü'ne verilmesi kararlaştırıldı.
12 Nisan
1920- Anadolu Ajansı ilk haberlerini yayımlamaya başladı.
1961- Sovyetler Birliği uzaya ilk insanı gönderdi. ''Vostok I'' ile uzaya giden Yuri Gagarin, uzayda 108 dakika kaldı.
1963- Martin Luther King, Alabama'da sivil haklar yürüyüşüne öncülük ettiği gerekçesiyle tutuklandı.
1969- Sonradan Atatürk Kültür Merkezi adını alan İstanbul
Kültür Sarayı, Aida Operası ve Çeşmebaşı Balesi ile açıldı.
1981- İlk uzay mekiği Colombia fırlatıldı.
1983- Eski bayındırlık bakanlarından Şerafettin Elçi, Yüce Divan'da iki ayrı suçlamada ''görevi kötüye kullanmak''tan
2 yıl 4 ay hapis, 4 bin 660 lira para cezasına mahkum edildi.
1991- Ateşkes antlaşmasının yürürlüğe girmesiyle Birinci Körfez Savaşı resmen sona erdi.
13 Nisan
1909- 31 Mart Ayaklanması başladı.
1923- Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakına bağlı olarak
Futbol Heyeti Müttehidesi (Futbol Federasyonu) kuruldu.
(21 Mayısta FİFA üyeliğine kabul edildi.)
1925- Ankara İstiklal Mahkemesi kararıyla Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ileri gelenlerinin evlerini arandı.
1933- Yüksek Mühendislik Mektebi'ni (İTÜ) bitiren Sabiha ve Melek hanım, Türkiye'nin ilk
kadın mühendisleri oldu. İki kadın mühendis Ankara ve Bursa nafıa (bayındırlık) idaresine atandı.
1975- Lübnan'da iç savaş: Dört Hristiyan Falanjist ve
27 Filistinlinin öldürülmesiyle iç savaş başladı.
1982- Eski bakanlardan Hilmi İşgüzar, Yüce Divan'da
9 yıl 8 ay hapse mahkum edildi.
1987- Prof. Dr. Ekrem Akurgal, Aziz Nesin, Prof. Dr. Rona Aybay, Panayot Abacı ve Oğuz Aral, Türkiye-Yunanistan
Dostluk Derneği'ni kurdu.
1994- RTÜK'ün oluşturulduğu, Radyo ve Televizyonların
Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun TBMM'de kabul edildi.
1994- RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın partisinin grup toplantısında, ''RP'nin iktidara gelmek için sert mi yumuşak mı, kanlı mı yoksa tatlı mı olacak... 60 milyon karar verecek'' ifadesini kullanması tepkilere yol açtı.
1998- PKK'nın önde gelen sorumlularından Şemdin Sakık
ile kardeşi Arif Sakık yakalanıp Türkiye'ye getirildi.
2004- Sinemadan tiyatroya dönüştürülen Ankara'daki Akün
Sahnesi, ''Ayak takımı Arasında'' adlı oyunla ''perde'' dedi.
2005- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Suriye Devlet
Başkanı Beşar Esad'ın resmi davetlisi olarak Şam'a gitti.
2009- Aralarında Prof. Dr. Mehmet Haberal ile akademisyenlerin de
bulunduğu bazı kişiler, ''Ergenekon'' soruşturaması kapsamında
gözaltına alındı. Haberal ile bir grup kişi 17 Nisanda tutuklandı.
(Daha sonra milletvekili seçilen Haberal, 5 Ağustos 2013'te serbest bırakıldı. Diğerleri ise Anayasa Mahkemesi'ne yapılan bireysel başvurunun ardından tahliye oldu.)
14 Nisan
1865- ABD Başkanı Abraham Lincoln bir suikaste kurban gitti.
1900- Paris Uluslararası Fuarı açıldı. Fuarda Osmanlı Pavyonu da vardı.
1912-''Vereinigte Maschinen Fabriken'' adlı Alman şirketine iki yıl
önce ısmarlanan Galata Köprüsü hizmete girdi. Köprüden
geçiş 1930'a kadar paralı idi. ''Müruriye''
denilen geçiş parasını; önünde büyük bir cep bulunan önlük giyen tahsildar topluyordu.
1928- Eski Ticaret Bakanı Ali Cenani Bey, bakanlık bütçesinin kullanılmasında usulsüzlük yaptığı gerekçesiyle dokunulmazlığı kaldırılarak Yüce Divana verildi.
1931- İspanya'da Kral XIII. Alfonso tahttan çekildi ve
cumhuriyet ilan edildi.
1986- 12 Eylül sonrasında kurulan Milliyetçi Demokrasi Partisi
(MDP) fesih kararı aldı.
1987- Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğuna tam üyelik için
resmen başvurdu. Türkiye'nin AET'ye tam üyelik başvurusu Devlet
Bakanı Ali Bozer tarafından Belçika Dışişleri Bakanı ve AET
Dönem Başkanı Leo Tindemans'a verildi.
1994- ABD jetleri, Irak'ın kuzeyinde, üç Türk subayının da
bulunduğu iki helikopteri yanlışlıkla düşürdü.
1999- NATO savaş uçakları yanlışlıkla Kosovalı Arnavut
mültecilerin konvoyunu bombaladı, 75 kişi öldü.
2000- Rusya nükleer savaş başlığı sayısının indirimini öngören
START-II anlaşmasını onayladı.
2007- ADD ve bazı sivil toplum örgütlerince düzenlenen, bazı siyasi
partilerle sivil toplum örgütlerinin desteklediği ''Cumhuriyet
Mitingi'', Ankara'da Tandoğan Meydanı'nda yapıldı.
15 Nisan
1912- 2 bin 340 yolcusuyla ilk yolculuğuna çıkan Titanic, New Foundland'ın güneyinde bir buz dağına
çarparak battı: 1513 kişi öldü.
1921- İsyancı Anzavur, Biga yakınlarında öldürüldü.
1925- Lozan Konferansı'nda, çözümü Türkiye ile İngiltere'ye
bırakılan Musul konusunda İngiltere ile sorun yaşanırken
Doğu'da isyan başlatan Şeyh Sait yakalandı.
1929- İstanbul'da terzilik mektebi açıldı.
1931- Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti (Türk Tarih Kurumu) kuruldu.
1933- Ankara-İstanbul arasına tarifeli uçak seferleri başladı.
1946- Milli Kütüphane Hazırlık Bürosu kuruldu. (Kütüphane,
15 Ağustos 1948'de okuyuculara açıldı. Kurucusu: Adnan Ötüken.)
1970- İlk elektronik hesap makinesini Japonlar buldu.
1994- Dünyanın en geniş kapsamlı ticaret antlaşması olan
GATT, 120 ülke temsilcisinin imzasıyla kabul edildi. Böylece
bugünkü Dünya Ticaret Örgütü'ne giden süreç başlamış oldu.
2013- ABD'de, Boston Maratonu bitişinde meydana gelen
patlamada 3 kişi öldü ve 170 kişi yaralandı.
16 Nisan
1917- Bolşevik lider Lenin, sürgünden Rusya'ya döndü.
1924- Lozan Antlaşması'nın ardından imzalanan Umumi Af
Beyannamesi gereğince 1 Ağustos 1914-20 Kasım 1922 arasında
askeri ve siyasi nitelikte suçlardan maznun ve mahkum
Türkler ve İtilaf Devletleri tebaasından kişiler için af çıkarıldı.
1928- Yüce Divan, eski Bahriye Vekili İhsan (Topçu) ile Bilecik
Milletvekili Dr. Fikret Bey'i mahkum etti ve milletvekilliklerini düşürdü.
1948- Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü kuruldu. Türkiye örgüte katıldı.
1952- İstanbul'da, Hilton Oteli'nin temeli atıldı.
1974- Eski DP'lilerin siyasi haklarının iadesine ilişkin
Anayasa değişikliği kabul edildi.
1975- Başkent Pnom Pen'in düşüşüyle Kamboçya Kızıl
Kmerlerin kontrolüne girdi.
1988- İsrail komandoları, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ)
askeri sorumlusu Ebu Cihad'ı Tunus'ta öldürdü.
2014- G.Kore'de batan feribottaki 476 kişiden, çoğu öğrenci 289 kişi öldü. Olaydan on gün sonra G.Kore başbakanı istifa etti.
17 Nisan
1924- İtalya'da Mussolini'nin Faşist Partisi seçimi kazandı.
1928- Ankara Palas Oteli hizmete açıldı. Mimar Vedat Bey'in
(Tek) tasarımıyla 1926'da yapımına başlanan bina, anlaşmazlıklar
nedeniyle Mimar Kemalettin Bey'in tasarımıyla tamamlandı.
1940- Köy Enstitüleri Kanunu kabul edildi.
1952- Türkiye ile ABD arasında telefon görüşmelerine başlandı.
1954- Çanakkale Anıtı'nın temeli atıldı.
1957- Atatürk Orman Çiftliği'nden arazi satılabilmesine
olanak tanıyan kanun kabul edildi.
1961- ABD destekli, sürgündeki Kübalılar, Castro'yu
devirmek için Küba'ya çıkarma yaptı, ancak ''Domuzlar
Körfezi Harekatı'' başarılı olamadı.
1969- Çekoslovakya'nın ''liberal'' başbakanı Aleksandr
Dubçek, Sovyet askeri müdahalesinin ardından istifa etti.
1972- ABD'de, Nixon yönetiminin seçimlerde rakiplerini yasadışı dinleme faaliyetleri açığa çıkarıldı.
''Watergate'' adıyla anılan olaya adı karışan üç danışman
ve bir savcı istifa etti.
1978- Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu ve üç yakını,
postayla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu öldü.
1993- Sekizinci Cumhurbaşkanı Turgut Özal öldü.
2008- Sosyal güvenlik mevzuatı, emeklilik yaşının kademeli
olarak 65’e çıkaracak şekilde yeniden düzenlendi.
18 Nisan
1906- San Fransisco kenti 7.7 şiddetindeki 50 saniyelik deprem
ve ardından çıkan yangınlarla yerle bir oldu.
1920- İstanbul Hükümeti, Milli Mücadele'yi yürüten Kuvayı Milliye'ye
karşı Hilafet Ordusu (Kuvayı İnzibatiye) kurdu. Bu ordu,
Adapazarı yöresindeki Anzavur isyanını destekledi,
ancak Ankara Hükümetinin düzenli birliklerine yenildi.
1936- İzmit Kağıt Fabrikasında ilk kağıt imal edildi.
1954- Albay Cemal Abdülnasır, Mısır'da krallığı darbeyle
devirerek iktidarı ele geçirdi.
1960- CHP'yi ve basını soruşturmak üzere TBMM'de Tahkikat
Komisyonu kuruldu. İnönü, ''Bu demokratik rejim istikametinden
ayrılıp onu baskı rejimi haline götürmek tehlikeli bir şeydir.
Bu yolda devam ederseniz ben de sizi kurtaramam'' dedi.
1982- Atatürk Orman Çiftliği'ndeki bir alan Devlet Mezarlığı olarak belirlendi.
1989- Çin'de binlerce öğrenci, daha geniş
demokrasi talebiyle sokaklara döküldü.
1989- Türkiye'de ilk tüp bebek, Ege Üniversitesi Tüp
Bebek Merkezi'nde dünyaya geldi.
2007- Malatya'da, Hristiyanlık ile ilgili kitaplar dağıtan Zirve
Yayınevi'ni basan saldırganlar, biri Alman 3 kişiyi boğazını
keserek öldürdü.
2007- TBMM Başkanvekili ve CHP Bursa Milletvekili Ali Dinçer öldü.
2011- YSK, çoğu BDP destekli bağımsızın milletvekili adaylığını
‘’seçilme yeterliliğini ekileyecek mahkumiyetleri olduğu’’
gerekçesiyle iptal etti. Gerginlik yaşanan itiraz sürecinin
ardından, bu karar, bazı adaylar yönünden kaldırıldı.
19 Nisan
1775- Amerikan Devrimi başladı. Sömürgeci İngiliz birlikleri
ile bağımsızlık isteyenler, Lexington'da (Massachussets) ilk kez çatıştılar.
1925- 29 Ekim ''ulusal bayram'' ilan edildi.
1947- Hindistan'da Kongre Partisi, ülkenin Hindistan ve
Pakistan olarak iki ayrı devlete bölünmesini kabul etti.
1971- Sovyetler, dünyanın ilk uzay istasyonu ''Salyut-I''i
uzaya gönderdi. 15 metrelik istasyon, bilimsel bir laboratuvardı.
2007- Çankaya Köşkü'nden önce Cumhurbaşkanlığı Köşkü olarak kullanılan ''Atatürk Müze Köşkü'' restorasyonu tamamlandıktan
sonra törenle ziyarete açıldı.
20 Nisan
1902- Marie ve Pierre Curie, Paris'teki laboratuvarlarında
radyoaktif radyum tuzlarını ayrıştırmayı başardı.
1924-1924 Anayasası kabul edildi.
1962- Dolandırıcılığıyla ünlü ''Sülün Osman'' cezaevinde
''Alınteriyle Yaşamak'' konulu konferans verdi.
1970- ABD Başkanı Richard Nixon ''savaşı Vietnamlaştırma
süreci'' kapsamında Vietnam'dan 150 bin kişilik bir Amerikan
gücünün daha geri çekileceğini açıkladı.
2003- Eski Ticaret Bakanı Teoman Köprülüler öldü.
2008- Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu milli güreşçi
Gazanfer Bilge 85 yaşında vefat etti.
21 Nisan
1920- Mustafa Kemal Paşa, vilayetlere Meclisin 23 Nisan 1920
günü açılacağını bildiren genelge yayımladı.
1952- Türkiye ile Yunanistan arasında imzalanan anlaşmayla
vize formaliteleri kaldırıldı.
1964- Rum Patriği Vekili Emilyanos ile Metropolit Canavaris, Türkiye
aleyhine faaliyet gösterdikleri gerekçesiyle sınır dışı edildi.
1967- Yunanistan'da darbe: ''Albaylar Cuntası'' yönetime el koydu.
1996- Çeçenistan Devlet Başkanı Cahar Dudayev, bir Rus
füze saldırısında öldü.
22 Nisan
1920- İtilaf Devletleri, Osmanlı hükümetini Paris'te toplanacak
sulh konferansına davet etti.
1924- Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü
kuruldu. Anadolu demiryollarının devletleştirilmesine ilişkin
yasa benimsendi.
1933- Türkiye ile Osmanlı Düyunu Umumiye Hamilleri arasında
imzalanan antlaşmayla Osmanlı borçlarının tasfiyesi sağlandı.
1947- Türkiye'ye yabancı sermaye girişine izin veren yasa
kabul edildi.
1962- Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Hakimler Kurulunun
kurulmasına karar verildi.
2009- 1 Mayıs’ın ''Emek ve Dayanışma Günü'' adıyla tatil
günü ilanına ilişkin kanun değişikliği TBMM’de kabul edildi.
23 Nisan
1920- Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı.
1924- Ankara'da Türk Ocakları I. Kurultayı toplandı.
1929- ''Çocuk Bayramı ve Haftası'' ilk kez kutlandı.
1930- Birinci Ulusal Mimarlık üslubunun tüm özelliklerini
yansıtan son yapılardan biri kabul edilen Ankara'daki
Türk Ocakları Genel Merkezi binası hizmete açıldı.
1948- II. Dünya Savaşı'ndan beri kapalı tutulan Topkapı
Sarayı Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesi ziyarete açıldı.
1961- İlk TBMM binası müze haline getirildi.
1974- Siyasi hakların iadesi hakkında Anayasa değişikliğinin
yürürlüğe girmesinin ardından Senato Başkanı Tekin Arıburun,
eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'a bir tezkere yazdı. Yemin
ederek senatörlük görevine başlamasını istedi. Bayar,
bu isteği 28 Nisanda geri çevirdi.
1981- MGK, eski Gümrük ve Tekel bakanlarından Tuncay Mataracı'nın Yüce Divan'da yargılanmasına karar verdi.
1982- TRT haftada iki gün renkli yayına başladı.
2003- KKTC ile Rum kesimi anasında serbest geçişler başladı.
24 Nisan
1512- I. Selim tahta çıktı.
1830- Osmanlı hükümeti, Yunan devletinin varlığını kabul etti.
1898- İspanyolların Küba adasının boşaltılması istemini reddederek
ABD'ye savaş ilan etmesiyle İspanyol Amerikan Savaşı başladı.
1909- İstanbul'a gelen ''Hareket Ordusu'' 31 Mart Ayaklanmasını
bastırdı.
1916- Patrick Pearse önderliğindeki gizli milliyetçi örgüt
İrlanda Cumhuriyetçi Kardeşliği, Dublin'de İngiliz egemenliğine
karşı Paskalya ayaklanmasını başlattı.
1920- Mustafa Kemal, ''Büyük Millet Meclisi Reisliği''ne seçildi.
1934- Türk Askeri Uçak Filosu Moskova Hava Meydanı'na indi.
1959- Mısır Devlet Başkanı Nasır, petrol şirketlerini kamulaştırma emri verdi.
1980- İran'da rehin tutulan 52 Amerikalı'yı kurtarmak için
girişilen kurtarma operasyonu, rehineler kurtarılamadan
sekiz ABD askerinin ölümüyle sonuçlandı.
2001- Ankara DGM Cumhuriyet Başsavcılığı, Beyaz Enerji Operasyonu'na ilişkin soruşturmayı tamamlayarak dava açtı.
2004- BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın Kıbrıs'ta çözüm için
hazırladığı plana ilişkin referandum yapıldı. KKTC'de kabul
edilen, ancak Güney Kıbrıs Rum kesiminde reddedilen plan, her
iki toplum tarafından kabul edilmediği için reddedilmiş oldu.
25 Nisan
1859- Kızıldeniz ile Akdeniz'i birbirine bağlayacak 101 mil
uzunluğundaki Süveyş kanalının kazılmasına, Mısır'ın
Akdeniz'deki kıyı kenti Port Said'de başlandı.
1915- Arıburnu Zaferi kazanıldı.
1925- Mareşal Hindenburg, Almanya'nın halkoyuyla
seçilen ilk cumhurbaşkanı oldu.
1926- İran'da Rıza Han Pehlevi, kendisini şah ilan etti.
1932- Başbakan İsmet İnönü, Sovyetler Birliği'ne
resmi ziyarette bulundu.
1939- Alman uçak şirketi Lufthansa ile sözleşme imzalandı.
1941- Atatürk'ün yaveri, Bilecik Milletvekili Salih Bozok öldü.
1945- 46 ülkeden delegeler, Milletler Cemiyeti'nin yerini
alacak ''Birleşmiş Milletleri'' kurmak üzere San Fransisco'da
bir araya geldi. Türkiye, BM Uluslararası Örgütlenme
Konferansı'nda Dışişleri Bakanı Hasan Saka başkanlığında
bir heyetle temsil edildi.
1946- İstanbul-Ankara hattında yataklı tren seferleri başladı.
1952- Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fuad
Köprülü, Yunanistan'a resmi ziyarette bulundu.
1962- Anayasa Mahkemesi kuruldu.
1974- Portekiz'de ''Karanfil Devrimi'': General Antonio
Spinola'nın yönettiği askeri ayaklanmayla Salazar'ın
faşist diktatörlüğü devrildi.
1976- Portekiz'de faşist diktatörlük sonrasında yapılan ilk serbest
seçimleri Mario Soares liderliğindeki Sosyalist Parti kazandı.
1990- ABD uzay mekiği Discovery'nin mürettebatı, ilk uzay teleskobu
Hubble'ı yer çevresinde alçak bir yörüngeye oturtmayı başardı.
2000- TBMM'de grubu bulunan 5 partinin genel başkanları, Anayasa
Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer'i cumhurbaşkanlığına
aday gösteren öneriyi imzalayarak, TBMM'ye sundu.
2001- Merkez Bankasına özerklik getiren yasa kabul edildi.
26 Nisan
1930- Mecidiyeköy'de likör fabrikası açıldı.
1937- Hitler'in İspanya'da ayaklanan Falanjist güçlerin
lideri Francisco Franco'ya gönderdiği uçaklar Guernica'yı
bombaladı.
1961- Yüksek Seçim Kurulu oluşturuldu.
1986- Rusya'daki Çernobil nükleer santralinde patlama
oldu. 7 milyon kişiyi etkileyen patlama sonrasında ortaya
radyoaktif bulutlar Türkiye'ye kadar ulaştı.
1994- Güney Afrika'da ilk çok ırklı seçimler yapıldı. Oyların
yüzde 62'sini alan Nelson Mandela liderliğindeki Afrika
Ulusal Kongresi, seçimlerin galibi oldu.
2005- İstanbul Milletvekili Kemal Derviş'in BM Kalkınma
Programı başkanlığına seçildiği resmen duyuruldu.
27 Nisan
1521- Portekiz ile İspanya adına seferler düzenleyen ve 9
Martta ulaştığı Filipinler'de imzaladığı anlaşmayla İspanya'ya
Büyük Okyanus bölgesindeki ilk müttefikini kazandıran
Magellan, Mactan adasındaki yerlilerle girdiği çatışmada öldü.
1908- II. Abdülhamid tahttan indirildi; yerine IV.
Mehmed Reşat getirildi.
1918- II. Abdülhamid, Beylerbeyi Sarayı'nda öldü.
1927- Türkiye'de ilk radyo yayını başladı. ''Türk Telsiz
Telefon AŞ adıyla çalışmalarına başlayan özel kuruluş,
yayınlarını 1938'de devlet radyosu kurulana kadar sürdürdü.
1934- Haftalık resmi tatil, cuma gününden pazara alındı.
1938- Türkiye ile Yunanistan dostluk antlaşması imzalandı.
1940- Köy Enstitülerinin kuruluşuna ilişkin kanun kabul
edildi. Köylünün eğitilmesini, kalkınmasını ve toprağa
bağlanmasını amaçlayan Köy Enstitüleri, 1946'dan sonra
klasik öğretmen okullarına dönüştürüldü.
2007- TBMM'de 11. Cumhurbaşkanı seçimine ilişkin ilk tur
oylamada Abdullah Gül, 357 oy olarak Anayasa'nın öngördüğü
367 oyu sağlayamadı. CHP, oylamada ''toplantı yeter sayısının
sağlanmadığı'' iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Genelkurmay internet sitesinde gece yarısı yapılan açıklama
''postmodern darbe'' olarak nitelendirildi. Bu süreç
Türk siyasi tarihinin önemli krizlerinden biri oldu.
2011- Başbakan Erdoğan, İstanbul için projesini açıkladı: Marmara ve Karadeniz’i birbirine bağlayan
''Kanal İstanbul.''
28 Nisan
1915- ''Hilali Ahmer''in adı ''Kızılay''a çevrildi.
1936- Mısır'da Kral Fuad'ın ölümüyle 16 yaşındaki Prens Faruk kral oldu.
1945- İtalyan diktatör Mussolini ve metresi Clara Petacci,
kurşuna dizildi.
1960- İstanbul Üniversitesinde çıkan olaylarda, öğrenci Turan Emeksiz öldü. İstanbul ve
Ankara'da sıkıyönetim ilan edildi.
1979- Sovyetler Birliği'nin ilk uçak gemisi Kiev 28,
İstanbul Boğazı'ndan geçti.
1988- ASALA'nın kurucusu Agop
Agopyan, Atina'da öldürüldü.
1993- İstanbul'daki Ümraniye çöplüğü, biriken metan
gazı yüzünden patladı; 39 kişi öldü.
2003- Kıbrıs Rum kesimi ile KKTC arasında serbest geçiş başladı.
2011- Filistin’de Devlet Başkanı Mahmud Abbas liderliğindeki
El Fetih örgütü ile Gazze’de iktidar olan Hamas, geçici
hükümet kurma konusunda uzlaştı.
29 Nisan
1920- TBMM, ''Hıyaneti Vataniye'' kanununu onayladı.
1938- Fransız şehircilik uzmanı Henri Prost'un hazırladığı
İstanbul Nazım Planı, Şehir Meclisi'nce kabul edildi. Tarihi
yarımada ve Beyoğlu kesimlerini ele alan plan; Ahırkapı ile
Harem arasında da yaklaşık 2 kilometre uzunluğunda bir tüp
geçit öneriyordu.
1955- Güney Vietnam'da iç savaş patlak verdi.
1964- Parlamento Muhabirleri Derneği kuruldu.
2002- Bakanlar Kurulu, Afganistan'daki ISAF Komutanlığının
altı ay için Türkiye tarafından üstlenilmesini kararlaştırdı.
2009- Soyadı Nizamnamesinde yapılan değişiklikle, boşanan
kadınların hakimin izin vermesi durumunda eşinin soyadını
taşımaya devam edebileceği hükmü getirildi.
30 Nisan
1919- Mustafa Kemal, Dokuzuncu Ordu Müfettişliğine atandı.
1945- Hitler ve iki gün önce evlendiği Eva Braun intihar etti.
1959- İsmet İnönü'nün Uşak gezisinde olaylar çıktı. Polis,
halkı dağıtmak için göz yaşartıcı bomba kullandı.
1964- Diyanet İşleri Başkanlığı, doğum kontrolünün
uygulanmasını verdiği bir fetvayla kamuoyuna açıkladı.
1967- CHP 4. Olağanüstü Kurultayı sonuçlandı. Kurultay'da
kabul edilen ''Ortanın Solu'' siyasetine karşı çıkan Turhan Feyzioğlu'nun liderliğindeki 33
milletvekili ve 15 senatör partiden istifa etti.
1998- Terör örgütü PKK, Yunanistan'ın başkenti Atina'da bazı
Yunan parlamenterlerin de katılımıyla Balkanlar Bürosu'nu açtı.
2008- Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi'ndeki ''Türklük''
ibaresi ''Türk Milleti'', ''Cumhuriyeti'' ibaresi de ''Türkiye
Cumhuriyeti Devletini'' olarak değiştirildi. Soruşturma yapılması,
Adalet Bakanının iznine bağlı olacak.
2009- Üçüncü nesil mobil iletişim sistemlerine (3G) ilişkin
imtiyaz sözleşmeleri imzalandı.
--|--