İllerdeki nüfus artışı
-İller bazında oransal olarak nüfusu en fazla artan il Antalya, en fazla azalan il Yozgat
-Antalya, Konya’yı geçip 6’ıncı büyük il oldu. Haziran'da da Adana’yı 5’inci sıraya çıkacak
-Adrese dayalı nüfus kayıt sistemine geçildiği 2007 yılı sonundan 2011 sonuna kadar
nüfusu 424 bin 137 kişi artan Ankara, nüfusunu yüzde 9,50 çoğalttı
-Başkentin nüfusu son artışlarla 5 milyona dayandı, İstanbul’un yüzde 35,9’ına ulaştı
-Bu dönemde nüfusu 1 milyon 50 bin 404 kişi artan İstanbul’da, artış hızı yüzde 8,35’de
kalırken, Bursa yüzde 8,70’lik artışla Ankara’yı izledi
-İzmir yüzde 6,04, Adana ise yüzde 5,09 artışla 5 büyük içine en az nüfusu artan iller
-Nüfusu 4 yıllık dönemde en fazla artan illerde, İstanbul ve Ankara’yı 254 bin 187 ile
Antalya, 225 bin 879 ile İzmir, 212 bin 250 ile Bursa, 193 bin 573 ile Gaziantep,
193 bin 155 ile Şanlıurfa izledi
-2007-2011 döneminde Yozgat 26 bin 431, Kütahya 19 bin 646, Çorum 15 bin 250,
Tokat 12 bin 423, Sivas ise 11 bin 408 nüfus kaybetti
Her ne kadar Türkiye ekonomisini sırtlayan il İstanbul olsa da Ankara, son dönemlerde oransal olarak daha fazla nüfus çeken il haline geldi. Bunun sonucu olarak Ankara, 5 büyük il içinde son 4 yılın en hızlı büyüyeni oldu.
Tüm iller bazında oransal olarak nüfusu en fazla artan il Antalya, en fazla azalan il Yozgat. Antalya, 2011’de Konya’yı geçip 6’ıncı büyük il olarak kendini ilan etti.
-Ankara, İstanbul’un yüzde 35,9’una ulaştı-
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, adrese dayalı nüfus kayıt sistemine geçildiği 2007 yıl sonundan 2011 yılı sonuna kadar nüfusu 424 bin 137 kişi artan Ankara, nüfusunu yüzde 9,50 çoğalttı. İlin nüfusu 4 milyon 466 bin 756 kişiden 4 milyon 890 bin 893 kişiye yükseldi ve 5 milyona dayandı. 2007’de İstanbul’un yüzde 35,5’i kadar olan Ankara nüfusu, 2011’de yüzde 35,9’una ulaştı.
-5 büyükte artış hızında Ankara birinci, İstanbul üçüncü-
Bu dönemde nüfusu 1 milyon 50 bin 404 kişi artan İstanbul’da, artış hızı yüzde 8,35’de kalırken, Bursa yüzde 8,70’lik artışla Ankara’yı izledi. İzmir yüzde 6,04, Adana ise yüzde 5,09 artışla 5 büyük ilin en az nüfusu artanları oldular. 2007-2011 döneminde İstanbul nüfusu 12 milyon 573 bin 836’dan 13 milyon 624 bin 240’a, İzmir nüfusu 3 milyon 739 bin 353’den 3 milyon 965 bin 232’ye, Bursa nüfusu 2 milyon 439 bin 876’dan 2 milyon 652 bin 126’ya, Adana nüfusu 2 milyon 6 bin 650’den 2 milyon 108 bin 805’e yükseldi. Bu dönemde Antalya ve Konya’nın nüfusu 2 milyonu, Van’ın nüfusu 1 milyonu aştı.
-Konya artık 7’inci-
2007 yılında 1 milyon 789 bin 295 olan nüfusunu 2010 yılında 1 milyon 978 bin 333’e, 2011 yılında ise 2 milyon 43 bin 482’ye yükselten Antalya, nüfusu 2 milyon 38 bin 555’de kalan Konya’yı ilk kez geride bırakarak 6’ın büyük il olurken, Konya 7’inciliğe indi. Geçtiğimiz yıllarda da Bursa, hem büyümesi yavaşlayan hem de Osmaniye ilçesi ayrılarak il olan Adana, 4’üncü büyüklüğü Bursa’ya kaptırmıştı. Bursa, 2008 yılında da Adana ve Osmaniye’nin toplam nüfusunu geçmişti.
-Bu yılın Haziran ayında Antalya, Adana’yı geçip 5’inci büyük olacak-
Antalya, çok büyük bir ihtimalle bu yılın Haziran ayında Adana’yı da geçip 5’inci büyük olacak. Çünkü, aralarındaki nüfus farkı 65 bin 323’e inmiş durumda. Oysa, 2011 yılında Antalya, Adana’dan 152 bin 32 kişi daha fazla artmıştı. Bu durumda mevcut artış hızıyla aradaki farkı 5-6 ayda kapatacak.
Nüfusu 4 yıllık dönemde en fazla artan iller, İstanbul ve Ankara’nın ardından 254 bin 187 ile Antalya, 225 bin 879 ile İzmir, 212 bin 250 ile Bursa, 193 bin 573 ile Gaziantep, 193 bin 155 ile Şanlıurfa, 163 bin 794 ile Kocaeli, 110 bin 229 ile Diyarbakır, 102 bin 155 ile Adana, 101 bin 477 ile Tekirdağ.
2007-2011 döneminde Yozgat 26 bin 431, Kütahya 19 bin 646, Çorum 15 bin 250, Tokat 12 bin 423, Sivas ise 11 bin 408 nüfus kaybetti.
-Oransal olarak nüfusu en fazla artan ve azalan iller-
Bu dönemde nüfusu oransal olarak en fazla artan il yüzde 14,21 ile Antalya olurken, bu ili yüzde 13,93 ile Tekirdağ, yüzde 13,63 ile Yalova, yüzde 12,68 ile Şanlıurfa, yüzde 12,41 ile Gaziantep, yüzde 11,39 ile Kocaeli, yüzde 11,01 ile Batman, yüzde 10,43 ile Hakkari, yüzde 10,10 ile Şırnak, yüzde 9,50 ile Ankara, yüzde 9,42 ile Tekirdağ, yüzde 8,70 ile Bursa, yüzde 8,35 ile İstanbul izledi.
Nüfusu 4 yıllık dönemde en fazla azalan il yüzde 5,37 ile Yozgat olurken, bu ili yüzde 4,67 ile Ardahan, yüzde 3,36 ile Kütahya, yüzde 2,77 ile Çorum, yüzde 2,07 ile Kars, yüzde 2,05 ile Isparta takip etti. Ayrıca, Tokat, Kırıkkale, Sivas, Amasya, Artvin, Kırşehir, Zonguldak, Erzurum, Afyonkarahisar, Burdur, Kastamonu, Ordu nüfusu azalan iller arasında yer aldılar.
81 ilin 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 yıl sonu nüfusları, 4 yıllık değişim miktar ve oranları şöyle:
4 Yıllık
|
4 Yıllık
| |||||||
Değişim
|
Değişim
| |||||||
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
(Kişi)
|
(Yüzde)
| ||
Toplam
|
70.586.256
|
71.517.100
|
72.561.312
|
73.722.988
|
74.724.269
|
4.138.013
|
5,86
| |
1
|
İstanbul
|
12.573.836
|
12.697.164
|
12.915.158
|
13.255.685
|
13.624.240
|
1.050.404
|
8,35
|
2
|
Ankara
|
4.466.756
|
4.548.939
|
4.650.802
|
4.771.716
|
4.890.893
|
424.137
|
9,50
|
3
|
İzmir
|
3.739.353
|
3.795.978
|
3.868.308
|
3.948.848
|
3.965.232
|
225.879
|
6,04
|
4
|
Bursa
|
2.439.876
|
2.507.963
|
2.550.645
|
2.605.495
|
2.652.126
|
212.250
|
8,70
|
5
|
Adana
|
2.006.650
|
2.026.319
|
2.062.226
|
2.085.225
|
2.108.805
|
102.155
|
5,09
|
6
|
Antalya
|
1.789.295
|
1.859.275
|
1.919.729
|
1.978.333
|
2.043.482
|
254.187
|
14,21
|
7
|
Konya
|
1.959.082
|
1.969.868
|
1.992.675
|
2.013.845
|
2.038.555
|
79.473
|
4,06
|
8
|
Gaziantep
|
1.560.023
|
1.612.223
|
1.653.670
|
1.700.763
|
1.753.596
|
193.573
|
12,41
|
9
|
Şanlıurfa
|
1.523.099
|
1.574.224
|
1.613.737
|
1.663.371
|
1.716.254
|
193.155
|
12,68
|
10
|
Mersin
|
1.595.938
|
1.602.908
|
1.640.888
|
1.647.899
|
1.667.939
|
72.001
|
4,51
|
11
|
Kocaeli
|
1.437.926
|
1.490.358
|
1.522.408
|
1.560.138
|
1.601.720
|
163.794
|
11,39
|
12
|
Diyarbakır
|
1.460.714
|
1.492.828
|
1.515.011
|
1.528.958
|
1.570.943
|
110.229
|
7,55
|
13
|
Hatay
|
1.386.224
|
1.413.287
|
1.448.418
|
1.480.571
|
1.474.223
|
87.999
|
6,35
|
14
|
Manisa
|
1.319.920
|
1.316.750
|
1.331.957
|
1.379.484
|
1.340.074
|
20.154
|
1,53
|
15
|
Kayseri
|
1.165.088
|
1.184.386
|
1.205.872
|
1.234.651
|
1.255.349
|
90.261
|
7,75
|
16
|
Samsun
|
1.228.959
|
1.233.677
|
1.250.076
|
1.252.693
|
1.251.729
|
22.770
|
1,85
|
17
|
Balıkesir
|
1.118.313
|
1.130.276
|
1.140.085
|
1.152.323
|
1.154.314
|
36.001
|
3,22
|
18
|
Kahramanmaraş
|
1.004.414
|
1.029.298
|
1.037.491
|
1.044.816
|
1.054.210
|
49.796
|
4,96
|
19
|
Van
|
979.671
|
1.004.369
|
1.022.310
|
1.035.418
|
1.022.532
|
42.861
|
4,38
|
20
|
Aydın
|
946.971
|
965.500
|
979.155
|
989.862
|
999.163
|
52.192
|
5,51
|
21
|
Denizli
|
907.325
|
917.836
|
926.362
|
931.823
|
942.278
|
34.953
|
3,85
|
22
|
Sakarya
|
835.222
|
851.292
|
861.570
|
872.872
|
888.556
|
53.334
|
6,39
|
23
|
Muğla
|
766.156
|
791.424
|
802.381
|
817.503
|
838.324
|
72.168
|
9,42
|
24
|
Tekirdağ
|
728.396
|
770.772
|
783.310
|
798.109
|
829.873
|
101.477
|
13,93
|
25
|
Eskişehir
|
724.849
|
741.739
|
755.427
|
764.584
|
781.247
|
56.398
|
7,78
|
26
|
Erzurum
|
784.941
|
774.967
|
774.207
|
769.085
|
780.847
|
-4.094
|
-0,52
|
27
|
Mardin
|
745.778
|
750.697
|
737.852
|
744.606
|
764.033
|
18.255
|
2,45
|
28
|
Malatya
|
722.065
|
733.789
|
736.884
|
740.643
|
757.930
|
35.865
|
4,97
|
29
|
Trabzon
|
740.569
|
748.982
|
765.127
|
763.714
|
757.353
|
16.784
|
2,27
|
30
|
Ordu
|
715.409
|
719.278
|
723.507
|
719.183
|
714.390
|
-1.019
|
-0,14
|
31
|
Afyonkarahisar
|
701.572
|
697.365
|
701.326
|
697.559
|
698.626
|
-2.946
|
-0,42
|
32
|
Sivas
|
638.464
|
631.112
|
633.347
|
642.224
|
627.056
|
-11.408
|
-1,79
|
33
|
Zonguldak
|
615.890
|
619.151
|
619.812
|
619.703
|
612.406
|
-3.484
|
-0,57
|
34
|
Tokat
|
620.722
|
617.158
|
624.439
|
617.802
|
608.299
|
-12.423
|
-2,00
|
35
|
Adıyaman
|
582.762
|
585.067
|
588.475
|
590.935
|
593.931
|
11.169
|
1,92
|
36
|
Kütahya
|
583.910
|
565.884
|
571.804
|
590.496
|
564.264
|
-19.646
|
-3,36
|
37
|
Elazığ
|
541.258
|
547.562
|
550.667
|
552.646
|
558.556
|
17.298
|
3,20
|
38
|
Ağrı
|
530.879
|
532.180
|
537.665
|
542.022
|
555.479
|
24.600
|
4,63
|
39
|
Çorum
|
549.828
|
545.444
|
540.704
|
535.405
|
534.578
|
-15.250
|
-2,77
|
40
|
Batman
|
472.487
|
485.616
|
497.998
|
510.200
|
524.499
|
52.012
|
11,01
|
41
|
Çanakkale
|
476.128
|
474.791
|
477.735
|
490.397
|
486.445
|
10.317
|
2,17
|
42
|
Osmaniye
|
452.880
|
464.704
|
471.804
|
479.221
|
485.357
|
32.477
|
7,17
|
43
|
Yozgat
|
492.127
|
484.206
|
487.365
|
476.096
|
465.696
|
-26.431
|
-5,37
|
44
|
Şırnak
|
416.001
|
429.287
|
430.424
|
430.109
|
457.997
|
41.996
|
10,10
|
45
|
Giresun
|
417.505
|
421.766
|
421.860
|
419.256
|
419.498
|
1.993
|
0,48
|
46
|
Muş
|
405.509
|
404.309
|
404.484
|
406.886
|
414.706
|
9.197
|
2,27
|
47
|
Isparta
|
419.845
|
407.463
|
420.796
|
448.298
|
411.245
|
-8.600
|
-2,05
|
48
|
Edirne
|
396.462
|
394.644
|
395.463
|
390.428
|
399.316
|
2.854
|
0,72
|
49
|
Aksaray
|
366.109
|
370.598
|
376.907
|
377.505
|
378.823
|
12.714
|
3,47
|
50
|
Kastamonu
|
360.366
|
360.424
|
359.823
|
361.222
|
359.759
|
-607
|
-0,17
|
51
|
Düzce
|
323.328
|
328.611
|
335.156
|
338.188
|
342.146
|
18.818
|
5,82
|
52
|
Kırklareli
|
333.256
|
336.942
|
333.179
|
332.791
|
340.199
|
6.943
|
2,08
|
53
|
Uşak
|
334.115
|
334.111
|
335.860
|
338.019
|
339.731
|
5.616
|
1,68
|
54
|
Niğde
|
331.677
|
338.447
|
339.921
|
337.931
|
337.553
|
5.876
|
1,77
|
55
|
Bitlis
|
327.886
|
326.897
|
328.489
|
328.767
|
336.624
|
8.738
|
2,66
|
56
|
Amasya
|
328.674
|
323.675
|
324.268
|
334.786
|
323.079
|
-5.595
|
-1,70
|
57
|
Rize
|
316.252
|
319.410
|
319.569
|
319.637
|
323.012
|
6.760
|
2,14
|
58
|
Siirt
|
291.528
|
299.819
|
303.622
|
300.695
|
310.468
|
18.940
|
6,50
|
59
|
Kars
|
312.205
|
312.128
|
306.536
|
301.766
|
305.755
|
-6.450
|
-2,07
|
60
|
Nevşehir
|
280.058
|
281.699
|
284.025
|
282.337
|
283.247
|
3.189
|
1,14
|
61
|
Bolu
|
270.417
|
268.882
|
271.545
|
271.208
|
276.506
|
6.089
|
2,25
|
62
|
Kırıkkale
|
280.234
|
279.325
|
280.834
|
276.647
|
274.992
|
-5.242
|
-1,87
|
63
|
Hakkari
|
246.469
|
258.590
|
256.761
|
251.302
|
272.165
|
25.696
|
10,43
|
64
|
Bingöl
|
251.552
|
256.091
|
255.745
|
255.170
|
262.263
|
10.711
|
4,26
|
65
|
Burdur
|
251.181
|
247.437
|
251.550
|
258.868
|
250.527
|
-654
|
-0,26
|
66
|
Karaman
|
226.049
|
230.145
|
231.872
|
232.633
|
234.005
|
7.956
|
3,52
|
67
|
Kırşehir
|
223.170
|
222.735
|
223.102
|
221.876
|
221.015
|
-2.155
|
-0,97
|
68
|
Karabük
|
218.463
|
216.248
|
218.564
|
227.610
|
219.728
|
1.265
|
0,58
|
69
|
Erzincan
|
213.538
|
210.645
|
213.288
|
224.949
|
215.277
|
1.739
|
0,81
|
70
|
Yalova
|
181.758
|
197.412
|
202.531
|
203.741
|
206.535
|
24.777
|
13,63
|
71
|
Bilecik
|
203.777
|
193.169
|
202.061
|
225.381
|
203.849
|
72
|
0,04
|
72
|
Sinop
|
198.412
|
200.791
|
201.134
|
202.740
|
203.027
|
4.615
|
2,33
|
73
|
Iğdır
|
181.866
|
184.025
|
183.486
|
184.418
|
188.857
|
6.991
|
3,84
|
74
|
Bartın
|
182.131
|
185.368
|
188.449
|
187.758
|
187.291
|
5.160
|
2,83
|
75
|
Çankırı
|
174.012
|
176.093
|
185.019
|
179.067
|
177.211
|
3.199
|
1,84
|
76
|
Artvin
|
168.092
|
166.584
|
165.580
|
164.759
|
166.394
|
-1.698
|
-1,01
|
77
|
Gümüşhane
|
130.825
|
131.367
|
130.976
|
129.618
|
132.374
|
1.549
|
1,18
|
78
|
Kilis
|
118.457
|
120.991
|
122.104
|
123.135
|
124.452
|
5.995
|
5,06
|
79
|
Ardahan
|
112.721
|
112.242
|
108.169
|
105.454
|
107.455
|
-5.266
|
-4,67
|
80
|
Tunceli
|
84.022
|
86.449
|
83.061
|
76.699
|
85.062
|
1.040
|
1,24
|
81
|
Bayburt
|
76.609
|
75.675
|
74.710
|
74.412
|
76.724
|
115
|
0,15
|
Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu