-Ortalamada Enflasyon Artıyor
-Ortalamaya göre enflasyon artıyor-Ekim 2011’de yüzde 5,93’e düşen 12 aylık ortalamalara
göre yıllık enflasyon, o tarihten bu yana sürekli yükseliyor
-2005 Ocak-2012 Mayıs döneminde, Ocak 2009’da
yüzde 10,54’e kadar yükselen 12 aylık ortalamalara göre
yıllık enflasyon, 2010 Ocak ayında yüzde 6,16’ya indi
-Aralık 2010’a kadar yüzde 8,57’ye çıkan 12 aylık ortamalara
göre enflasyon, 2011 Ocak ayından itibaren yeniden
düşmeye başladı ve Ekim 2011’de yüzde 5,93’e geriledi
-Yıllık enflasyon, 2011 Kasım ayında yüzde 6,13’e, Aralık
ayında yüzde 6,47’ye, 2012 yılının Ocak ayında yüzde 6,95’e,
Şubat ayında yüzde 7,48, Mart ayında yüzde 8,02, Nisan
ayında yüzde 8,59’a, Mayıs ayında ise yüzde 8,68’e yükseldi
-Mayıs 2012 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon
rakamı, son 35 ayın (Haziran 2009’dan bu yanaki) en
yüksek yıllık enflasyon rakamı
Memur, emekli maaşları, kiralar başta
olmak üzere, pek çok alanda kullanılan tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) , 2012
Mayıs ayında, bir önceki aya göre yüzde 0,21 gerileyip, son 1 yıllık enflasyon
yüzde 11,14’den yüzde 8,28’e inse de bu gösterge durumu tam anlamıyla izah
etmiyor. Çünkü, enflasyona sadece dönem sonraları itibarıyla bakmak gerçeği tam
göstermiyor. Başlangıçta fiyatı 100 birim olan bir ürün 12 aylık dönemde
ağırlıklı olarak 140 birim fiyata çıksa ama dönemin sonunda yeniden 110 birime
inse, bu üründe fiyat artışı yüzde 10 görünür. Oysa 12 aylık sürenin büyük
bölümünde 140 birim, yani yüzde 20 enflasyon yaşamıştır.
Özellikle gıda maddelerinde ve tarım
ürünlerinde, yıl içinde, üretim sezonuna ve iklim şartlarına göre büyük fiyat
değişimleri yaşanır. Bu dalgalanmalar 12 aylık ortalamalara göre enflasyonla
bulunur. Burada son 12 aydaki ortalama fiyat, bir önceki 12 aydaki ortalama
fiyata bölünür. Yani Mayıs 2012’nin 12 aylık ortalamalara göre enflasyonu,
Mayıs 2011-Mayıs 2012 ortalamasının, Mayıs 2010-Mayıs 2011 ortalamasına
bölünmesiyle bulunur.Ekonominin tüm üretim sürecini yıllık enflasyondan daha iyi ölçtüğü için milli gelir hesaplarında da 12 aylık ortalamalara göre hesaplanan deflatör (TÜFE’den daha fazla ürünü kapsar) kullanılır.
-Ocak 2009’da yüzde 10,54’e kadar yükseldi-
Bundan
dolayı en doğru enflasyon verisi olan 12 aylık ortalamalara göre yıllık
enflasyon. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, Ekim 2011’de yüzde 5,93’e
düşen 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyonun, o tarihten bu yana sürekli
yükseldiğini gösteriyor. 2005 Ocak-2012 Mayıs döneminde, Ocak 2009’da yüzde
10,54’e kadar yükselen 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, 2010 Ocak
ayında yüzde 6,16’ya kadar indi. Aralık 2010’a kadar yüzde 8,57’ye
çıkan 2011 Ocak ayından itibaren düşmeye başladı ve Ekim 2011’de yüzde 5,93’e
geriledi. Yıllık enflasyon, 2011 Kasım ayında yüzde 6,13’e, Aralık ayında yüzde 6,47’ye,
2012 yılının Ocak ayında yüzde 6,95’e, Şubat ayında yüzde 7,48, Mart ayında yüzde
8,02, Nisan ayında yüzde 8,59’a, Mayıs ayında ise yüzde 8,68’e yükseldi.
-Mayıs 2012, son 35 ayın en
yükseği-
Mayıs
2012 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon rakamı, son 35 ayın (Haziran
2009’dan bu yanaki) en yüksek yıllık enflasyon rakamı. 2009 Haziran ayında
enflasyon yüzde 9,08 düzeyindeydi. Bu tarihten sonra en yüksek enflasyon rakamı
yüzde 8,68 ile bu ay yaşandı. İşin kötü tarafı, aylık ve yıllık enflasyon
rakamlarının tersine, 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon rakamı 2011
Kasım ayından bu yana yükseliyor. Bu seride, Ekim 2009’da yüzde 5,93 ile yüzde
6’nın altında seyreden ortalama enflasyon, Mayıs 2012’ye kadar geçen sürede, 2,75
puanlık artış göstermiş durumda.
-11 aylık düşüş trendinin
ardından 7 aydır devam eden yükseliş-
Ortalamalara
göre enflasyon rakamı, 2010 Kasım ayından sonra düşüş trendine girmiş ve 11 ay
süren bu trenden sonra Kasım 2011’de 7 aydır devam eden bir yükseliş süreci
yaşıyor. Yalnız, Kasım 2011’de 0,20, Aralık 2011’de 0,34, 2012’nin Ocak ayında
0,48, Şubat ayında 0,53, Mart ayında 0,54, Nisan ayında 0,57 puan artış
gösteren 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon rakamında, Mayıs 2012’de sadece
0,09 puan artış meydana geldi. Bu durumda Haziran veya Temmuz ayında 12 aylık
ortalamalara göre yıllık enflasyonda artışta bir durma veya gerileme meydana
gelmesi büyük olasılık olarak görülüyor.
2002
Ocak-2012 Mayıs ayları döneminde aylar itibarıyla, 12 aylık ortalamalara göre
yıllık enflasyon rakamları şöyle:
Yıl
|
Ocak
|
Şubat
|
Mart
|
Nisan
|
Mayıs
|
Haziran
|
Temmuz
|
Ağustos
|
Eylül
|
Ekim
|
Kasım
|
Aralık
|
2005
|
8,50
|
8,44
|
8,40
|
8,42
|
8,53
|
8,69
|
8,68
|
8,64
|
8,63
|
8,47
|
8,31
|
8,18
|
2006
|
8,07
|
8,03
|
8,05
|
8,11
|
8,21
|
8,32
|
8,64
|
8,84
|
9,05
|
9,25
|
9,44
|
9,60
|
2007
|
9,76
|
9,92
|
10,15
|
10,30
|
10,24
|
10,11
|
9,70
|
9,46
|
9,17
|
8,98
|
8,86
|
8,76
|
2008
|
8,61
|
8,53
|
8,40
|
8,33
|
8,47
|
8,64
|
9,07
|
9,43
|
9,76
|
10,12
|
10,31
|
10,44
|
2009
|
10,54
|
10,41
|
10,29
|
9,98
|
9,49
|
9,08
|
8,52
|
7,99
|
7,52
|
6,95
|
6,53
|
6,25
|
2010
|
6,16
|
6,38
|
6,53
|
6,87
|
7,20
|
7,41
|
7,59
|
7,83
|
8,16
|
8,45
|
8,59
|
8,57
|
2011
|
8,28
|
7,76
|
7,29
|
6,79
|
6,64
|
6,47
|
6,37
|
6,24
|
6,00
|
5,93
|
6,13
|
6,47
|
2012
|
6,95
|
7,48
|
8,02
|
8,59
|
8,68
|