Cumhurbaşkanı Seçim Takvimi
-Adaylık için başvurular 3 Temmuz Cuma günü sona erecek
-YSK'nın kesin aday listesini 11 Temmuz Cuma günü Resmi Gazete'de
yayımlayacak ve propaganda süreci başlayacak
-Yurt dışındaki Türk seçmenler 31 Temmuz'da oy vermeye başlayacak
-Seçimin ilk turu 10 Ağustos'ta yapılacak ve geçerli oyların yarısından
fazlasını alan aday 12. Cumhurbaşkanı seçilecek
-Hiçbir aday bu çoğunluğa ulaşamazsa ikinci tur 24 Ağustos'ta
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün görev süresi 28 Ağustos 2014 Perşembe günü dolacak. Bu tarih aynı zamanda yeni Cumhurbaşkanını seçimine ilişkin sürecin de belirlenmesine esas tarih olacak.
6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'na (Madde 3/2) göre, '’Seçim dönemi, Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından önceki altmışıncı gün’’ başlayacak. Buna göre, seçim döneminin başlangıç tarihi 29 Haziran 2019 Pazar. Bu tarih, aynı zamanda adaylık başvurularının da ilk günü. Adaylık başvuruları 5 gün sürecek ve 3 Temmuz Perşembe günü sona erecek. YSK, yapılan incelemenin ardından adaylarla ilgili bilgi ve belgelerin eksiklik tespit etmesi halinde, bunun giderilmesi için beş günlük süre verecek. Bu eksikliklerin gidermeyen aday, kendiliğinden çekilmiş sayılacak.
YSK önce adaylara ilişkin geçici listeyi 8 Temmuz Salı günlü açıklayacak ve liste Resmi Gazete’de yayımlanacak. Bu yayımı izleyen iki gün içinde itiraz edilebilecek. İtirazlar üç gün içinde karara bağlanacak ve kesin aday listesi 11 Temmuz Cuma günkü Resmi Gazete’de yayımlanacak. Bu tarih, adayların propaganda sürecinin de başlangıcı olacak.
-Birinci tur oylama
12. Cumhurbaşkanı’nın belirlenmesine yönelik seçimin ilk oy verme işlemi yurt dışında yaşayan vatandaşlarca 31 Temmuz Pazartesi günü başlayacak. Yurt dışındaki vatandaşların oy verme işlemi 1-2-3 Ağustos günlerinde de devam devam edecek ve toplam 4 gün sürecek.
Yurt dışındaki Türklerin ilk kez yaşadıkları ülkede sandık başına gideceği uygulama 12. Cumhurbaşkanının belirleneceği seçim olacak. Yurt dışındaki 2 milyon 750 bin 820 Türk seçmen, 56 ülkedeki 118 temsilcilikte kurulacak sandıklarda oy kullanacak. Türkiye'de alınan sonuçlarla birlikte yurt dışından gelen sonuçlar aynı anda açılacak. Bu nedenle kullanılan oyların gönderilme süresi de dikkate alınarak yurt dışındaki seçmenler Türkiye'den daha önce oy kullanması öngörüldü.
Türkiye’deki seçmenler ise 10 Ağustos 2014 Pazar günü yeni cumhurbaşkanının belirlenmesi için oy kullanacak. Cumhurbaşkanı seçimine ilişkin sonuçların gece belli olması, ertesi gün de (11 Ağustos) resmi olmayan kesin sonuçların açıklanması bekleniyor.
‘’Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu (yüzde 50’den bir fazla) alan aday’’ Cumhurbaşkanı seçilecek.
-İkinci tur oylama
İlk turda bu çoğunluk sağlanamazsa (bunu izleyen ikinci pazar günü) 24 Ağustos’ta ikinci tur için sandık başına gidilecek. İkinci tur oylamaya, ilk turda en çok oy alan iki aday katılacak. İkinci tur oylamada, yurt dışındaki Türkler, muhtemelen, 14 Ağustos ve izleyen iki gün oy kullanacak.
Bu turda geçerli oyların çoğunluğunu sağlayan aday Cumhurbaşkanı seçilecek.
Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referendum şeklinde yapılacak. Bir başka anlatımla, aday geçerli oyların çoğunluğunu alması halinde Cumhurbaşkanı seçilecek.
Kanunun 4. Maddesindeki düzenlemeye göre, yeni seçilen göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının makamda kalacak. Cumhurbaşkanlığı makamının ölüm, çekilme veya başka bir sebeple boşalması hâlinde, yenisi seçilinceye kadar, TBMM Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekillik edecek ve onun yetkilerini kullanacak.
Cumhurbaşkanı seçilenin varsa partisi ile ilişiği kesilecek, TBMM üyeliği sona erecek.
-Seçilme yeterliği
Kanunun 6. Maddesine göre, ‘’Kırk yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapmış TBMM üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir. ‘’
-Aday gösterilme
6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu’nun 7. Maddesinde, cumhurbaşkanlığına aday gösterilmeye ilişkin düzenlemeler yer alıyor. Buna göre,
‘’-Cumhurbaşkanlığına TBMM üyeleri içinden veya Meclis dışından aday gösterilebilmesi en az yirmi milletvekilinin yazılı teklifiyle mümkündür. Her bir milletvekili ancak bir aday için teklifte bulunabilir.
-En son yapılan milletvekili genel seçimlerinde, aldıkları geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında, yüzde onu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilir. Her bir siyasi parti ancak bir aday için teklifte bulunabilir.
-YSK tarafından ilân edilen süre içinde, adayların isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli diğer belgelerle birlikte TBMM Başkanlığına veya YSK’ya başvurularak aday gösterilmiş olur. Başvurunun TBMM Başkanlığına yapılması hâlinde, tüm bilgi ve belgeler, başvuru süresinin bitiminden itibaren yirmidört saat içinde YSK’ya iletilir.
-Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde yeni aday gösterilemez.’’
-Seçilemeyen adaylar
Cumhurbaşkanı adayı gösterilen kamu görevlileri aday listesinin kesinleştiği tarih itibariyla görevlerinden ayrılmış sayılacak. YSK, durumu ilgili bakanlık ya da kuruma bildirecek.
‘’Yüksek mahkeme üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar ile subay ve astsubaylar hariç’’ diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri durumunda YSK’nın cumhurbaşkanını etmesini izleyen bir ay içinde başvurmaları halinde eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilecekler.
--/--