2015 Gündemi
-2015 yılı Türkiye ve ABD'de iç siyaset ağırlıklı-Orta Doğu dünya gündeminde ilk sıralardaki yerini koruyacak
-Ülkelerdeki seçimlerle yönetimlerde değişiklik var
-Petrol ve enerji dünya ekonomisini etkilemeyi sürdürecek
-Çin'in üretimde dünya lideri olması bekleniyor
-G20 Zirvesi Antalya'da yapılacak
-Çanakkale Savaşı'nın 100. yılı
-1915 olaylarının 100. yılı da Ermeni lobisinin gündemi
Türkiye'de 2015'in başından itibaren Cumhurbaşkanının yetkileri konusunda tartışmalar bir hayli artacak gibi. Erdoğan’ın önceki cumhurbaşkanlarından farklı bir tavır sergileyeceği yönünde önemli göstergeler var.
Daha önce alınmazsa Haziran ayında yapılacak genel seçime yönelik çalışmalar da 2015’in siyasi havanın bir hayli ısınacağını gösteriyor. Buna ''yolsuzluk'' ve ''operasyon tartışmalarını, seçime ilişkin aday listeleri ve TBMM'deki oluşacak tablo, yeni hükümetin kurulmasını ve siyasetteki farklı arayışları da eklemek gerekiyor. Dolayısyla 2015 yılında Türkiye’deki gündem iç siyasete odaklı olacak.
Seçim sürecinde ''PKK'', ''barış süreci'', ''müzakere'', ''ihanet'' gibi kavramları kapsayan yanı sıra siyasal siyasal söylemlerin de Türkiye’nin gündeminde uzun süre kalacağını görmek zor olmasa gerek.
Türkiye 2015'te G20 (Group of 20) zirvesine de ev sahipliği yapacak. Henüz programı kesinleşmeyen zirve (bir değişiklik yapılmazsa) 15-16 Kasım'da Antalya'da toplanacak. Türkiye, G20 hazırlıkları ve alt grup çalışmaları kapsamında çok sayıda uluslararası toplantıya ev sahipliği yapacak.
G-20’de Türkiye’den sonra dönem başkanlığı sistemi de değişecek. 2011 Cannes Zirvesi’nde alınan karar uyarınca dönem başkanı, rotasyondaki bölgesel guruplar tarafından belirlenecek. 2016’da başlayacak yeni uygulama kapsamında, Asya Grubu'nu oluşturan ülkelerden Çin dönem başkanlığını devralacak.
2015 yılı aynı zamanda Çanakkale Savaşı’nın da 100. Yıldönümü. Türkiye açısından ''bir ulusu yok etmeye çalışanlar ve ulusun buna direnişini'' ifade eden bu tarih başka devletler için de önemli. İngiltere’nin ANZAC (Australian and New Zealand Army Corps) birliği olarak derlediği askerlerin geldiği Avustralya ve Yeni Zelanda da bu yıldönümünü nedeniyle anma etkinlikleri düzenleyecek.
-Dünya
ABD'de parlamentonun her iki kanadında da Cumhuriyetçilerin çoğunluğa sahip olduğu yeni bir dönem başlayacak. Demokrat Parti'li Obama’nın başkanlık görev süresinin son iki yılı zor geçecek gibi gözüküyor. 2015’in partilerin başkan adaylarının da belirleneceği bir dönem olması ülke gündeminde iç siyaset ön plana çıkacak.
2015'in Ermeni lobisinin ''1915 olaylarının 100. Yılı'' temalı faaliyetlerine de sahne olması bekleniyor. Özellikle Nisan ayında bu çalışmalar daha yoğunlaşacak. ABD’nin büyük ölçüde kendi siyasal gündemi ile uğraşacak olması Türkiye açısından bir şans gibi gözükebilir.
Orta Doğu’da Suriye ve Irak bağlantılı gelişmeler, mezhep eksenli bir çatışmaya doğru gidişin işaretlerini çoktan vermeye başladı. İran ve yerel dini unsurlar burada daha belirleyici rol olacak gibi gözüküyor. İsrail'deki seçim süreci ve ardından oluşacak koalisyon ile bölge ülkelerinde zaman zaman küresel boyutta ses getiren rejim değişiklikleri 2015’de de konuşulacak. Afganistan'dan Afrika ülkelerine kadar geniş bir yelpazede yerleşik olmasına karşın birçok ülkeye uzanan ''radikal dinci'' gruplar yine uluslararası gündemin konularından biri olacak.
Çin, 2014'te başlayan yolsuzluk soruşturmaları, Hong Kong'ta yapılacak seçime yönelik tutumu, ülkedeki etnik gruplarla ilgili gelişmeler ve üretimde dünya lideri konumuna gelmesiyle çok konuşulan ülkelerden biri olacak.
Güney Amerika'da Arjantin’de yaşanan ekonomik kriz siyasal sorunlara yol açabilir; Ukrayna'da fiili durum haline gelen bölünme 2015'te resmiyet kazanacak gibi gözüküyor.
Türkiye, İngiltere, İsrail, Nijerya ve İspanya’daki seçimler 2015’te konuşulacak gündem konuları olacak.
-Ekonomi
Ekonomi alanında enerji, krizin yansımaları, uluslararası işbirliği süreçleri önemli maddesi olmaya aday. 2014'ün son günlerinde petrol fiyatlarında yaşanan düşüş 2015’in ilk çeyreğinde de sürmesi petrol üreticisi ülkelerin hedeflerini tutturmalarını engelleyecek gibi. Bu durum özellikle Rusya, İran, bazı Arap ülkeleri ile Venezuela'da siyasal sorunlara neden olabilir.
ABD ekonomisinin toparlanma süreci 2015’te biraz etkilerini göstermeye başlayacak. Ancak siyasal alanda yaşanacak gerilim bu süreç üzerinde etkili olacak gibi. ABD ve AB arasındaki serbest ticaret görüşmeleri 2015'te de sürecek. Buna ilişkin ayrıntılar dünya ekonomisinin diğer aktörlerini tedirgin edebilir. Bu da farklı bölgesel ittifakları güçlendirecek gibi. 2015 yılında üretimde dünya liderliğini ABD'den alacağı tahmin edilen Çin'in takınacağı tutum burada önem taşıyor.
AB ülkelerindeki küresel kriz sonrası oluşan karamsarlık azalma eğiliminde. Ancak bazı ülkelerdeki yapısal sorunlar birliğin 2015'te de kriz sürecinden kurtulamayacağını gösteriyor. Özellikle AB’de karar verici konumdaki ülkelerde yaşanabilecek sorunlar küresel ölçekte bile etkili olabilecek gibi.
2015’te bazı spor ve sanat alanında dünya gündeminde yer alacak önemli etkinlikler olacağını da belirtmek gerek. Yıl içinde değişiklik yapılmazsa 2015'in bazı gündem maddeleri şöyle:
Ocak
4 Ocak – Futbolda, 16. Asya Kupası Avustralya’da başlayacak.
8 Ocak – Sri Lanka’da devlet başkanlığı seçimi.
19 Ocak – Teniste ana etkinliklerden Avustralya Açık başlıyor.
20 Ocak – Zambia’da devlet başkanlığı seçimi.
21 Ocak – Dünya Ekonomi Forumu (WEF) Davos zirvesi toplanacak..
Şubat
2 Şubat – Dünya Kayak Şampiyonası başlıyor. (Vail/ABD)
4 Şubat – Universiade/Kış oyunları. (Granada/İspanya)
14 Şubat – Nijerya’da devlet başkanlığı ve parlamento seçimi.
Mart
1 Mart – Estonya’da parlamento seçimleri.
13 Mart - Yeniden sinemaya uyarlanan ''Cinderella'' gösterimde.
17 Mart - İsrail’de parlamento seçimleri.
18 Mart – Çanakkale Zaferi’nin 100. Yıldönümü
22 Mart – İsveç’te parlamento seçimleri.
27 Mart – Ünlülerin seslendirdiği ''Home'' gösterimde.
Nisan
2 Nisan – Sudan’da devlet başkanı ve parlamento seçimleri.
16 Nisan – CeBIT 2015 Hannover’da kapılarını açıyor.
19 Nisan – Finlandiya’da parlamento seçimi.
21 Nisan – Dünya Ekonomi Forumu (WOF) Endonezya zirvesi.
23 Nisan – TBMM’nin kuruluşunun 95. Yıldönümü.
Mayıs
6 Mayıs – Dünya Ekonomi Forumu (WOF) Meksika zirvesi.
7 Mayıs – İngiltere’de Avam Kamarası için seçimler.
24 Mayıs – Teniste ana etkinliklerden ''Fransa Açık''.
30 Mayıs – Futbolda İngiltere Kupası final maçı (Londra)
Haziran
3 Haziran – Dünya Ekonomik Forumu (WOF) G.Afrika zirvesi.
6 Haziran – Futbolda, UEFA Şampiyonlar ligi finali (Berlin)
6 Haziran – Futbolda Kadınlar Dünya Kupası maçları (Kanada)
7 Haziran – Türkiye'de milletvekili seçimleri.
12 Haziran – Avrupa Oyunları heyecanı Bakü’de yaşanacak.
29 Haziran – Wimbledon Tenis Turnuvası başlıyor.
Temmuz
3 Temmuz – Universiade/Yaz oyunları. (Gwangju/G.Kore)
10 Temmuz - PanAmerikan Oyunları. (Toronto/Kanada)
24 Temmuz – Dünya Yüzme Şampiyonası. (Kazan/Rusya)
Ağustos
22 Ağustos – Dünya Atletizm Şampiyonası (Pekin)
- Ağustos - Afrika Oyunları (Brazzaville/Kongo C.)
- Ağustos - Teniste ''US Açık'' (NewYork)
Eylül
13 Eylül – Guatemala'da devlet başkanlığı ve kongre seçimi.
25 Eylül – ''The Intern'' (Robert de Nero) gösterimde.
Ekim
16 Ekim – Spielberg/''Cold War Thriller Project'' gösterimde.
19 Ekim – Kanada'da avam kamarası için seçim.
25 Ekim – Arjantin'de devlet başkanlığı seçimi.
Kasım
6 Kasım – 24. James Bond filmi ''Spectre'' gösterimde.
15 Kasım - G20 Zirvesi Antalya'da toplanacak.
20 Kasım – Belarus’ta devlet başkanlığı seçimi.
21 Kasım – Açlık Oyunları'ın yeni filmi Mockingjay-2 gösterimde.
Aralık
18 Aralık – ''Star Wars: The Force Awakens'' gösterimde.
20 Aralık – İspanya’da parlamento seçimleri.
25 Aralık – ''Mission: Impossible V'' (Tom Cruise) gösterimde.
(Not: Buradaki tarihler Aralık 2014'deki verilere göre hazırlanmıştır.)