Tarihte Temmuz

 4 Temmuz - ABD, İngiltere'den 240 yıl önce bağımsızlığını ilan etti.

10 Temmuz- Metin Oktay, 55 yıl önce Palermo'ya transfer oldu.

20 Temmuz- Boğazlar'ın Türkiye egemenliğine geçişini sağlayan Montrö anlaşması 80 yıl önce imzalandı.

21 Temmuz-Türkiye'de ilk çok partili seçim 70 yıl önce yapıldı.

1 Temmuz

1798- Napolyon, İskenderiye'ye çıkarak Mısır'ı işgale başladı.

1839- Padişah II. Mahmut öldü; yerine Sultan Abdülmecit geçti.

1925-İlk piyango, Türkiye Tayyare Cemiyeti Mektepleri yararına düzenlendi.

1926- Deniz taşımacılığı ve ticareti düzenleyen ''Kabotaj Kanunu'' yürürlüğe girdi.

1926- Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girdi. (Kanuna 1889 İtalyan Zanardelli yasası esas alındı.)

1929- Ankara-İstanbul arasında ilk telefon bağlantısı yapıldı.

1933- Denizyolları İşletmesi kuruldu.

1935- Mimar Sinan'ın biyolojik ve morfolojik yapısını incelemek üzere mezarı açıldı.

1974- Arjantin'de Juan Peron öldü; yerine eşi İsabel Peron geçti.

1989- Siyaset adamı ve diplomat Hasan Esat Işık öldü.

1994- Arafat, 27 yıllık sürgünden sonra Gazze'ye gitti.

1997-Hong Kong, 156 yıllık İngiliz yönetiminin ardından Çin'e geçti. 

2006- Dünyanın en uzun demiryolu (5 bin 72 km) Çin'de hizmete açıldı.

2 Temmuz

1900- Alman Ferdinand von Zeppelin'in tasarladığı hava aracı deneme uçuşu yaptı.

1917- Yunanistan, Osmanlı devletine savaş ilan etti.

1932- Birinci Türk Tarih Kurultayı Ankara’da toplandı.

1955- Kurtuluş Savaşı kahramanlarından ''Kara Fatma'' İstanbul'da öldü.

1972- Bülent Ecevit, CHP Genel Başkanı seçildi.

1990- Mina'da şeytan taşlamaya giden hacı adayları tünelde sıkıştı; 1426 kişi öldü.

1993- Pir Sultan Abdal Şenlikleri İçin Sivas'ta bulunan yazar ve sanatçıların kaldığı Madımak Oteli, irtica yanlısı bir grup tarafından kuşatılarak ateşe verildi; 37 kişi yanarak ve dumandan öldü. Ölenler arasında; yazar Asım Bezirci, şair Behçet Sefa Aysan, şair Uğur Kaynar, ozan Hasret Gültekin, ozan Nesimi Çimen, ozan Muhlis Akarsu ile fotoğraf sanatçısı karikatürist Asaf Koçak da bulunuyordu. (Olaydan sonra hastaneye kaldırılan Şair Metin Altıok, 9 Temmuz'da yaşamını yitirdi.

1997-Öğretim üyeleri ve yükseköğrenim öğrencilerine sınırlı siyaset serbestisi getiren yasa TBMM'de kabul edildi.

3 Temmuz

1462- Midilli Adası, Osmanlı ordusu tarafından fethedildi.

1918- Padişah V. Mehmet Reşat öldü; yerine VI. Mehmet Vahdettin geçti.

1919- Mustafa Kemal Paşa ve beraberindekiler Erzurum'a vardı.

1962- Cezayir'deki 132 yıllık Fransız egemenliği sona erdi.

1969- Türkiye'deki Amerikan üslerinin mülkiyeti Türkiye'ye geçti.

1988- İstanbul Boğazı Fatih Sultan Mehmet Köprüsü açıldı. Toplam 887 milyon dolara malolan bin 90 metrelik yapımı 2,5 yıl sürdü.

1993- Vergide numaralı yaşam başladı.

2010- Euro bölgesinde ekonomik kriz: Yunanistan'ın dış borçları son bir yılda yüzde 12 artarak 413,5 milyar Euro'ya ulaştı.

4 Temmuz

1546-Osmanlı donanmasında Kaptanı Deryalık yapmış Barbaros Hayrettin Paşa öldü.

1776- Amerikan Kongresi, Britanya'dan bağımsızlığını ilan etti.

1848-Karl Marx ve Friedrich Engels'in yazdığı Komünist Manifesto yayımlandı.

1932- İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, otomobiliyle Ankara'dan İstanbul'a giden ilk kişi oldu.

1954-İstanbul Dolmabahçe Stadı'nda kadınlar arası futbol karşılaşması yapıldı.

1976-İsrail komandoları, Filistinlilerin kaçırdığı uçaktaki 100 rehineyi Uganda'nın Entebbe Havaalanı'nda bir operasyonla kurtardı.

1994-Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği Müsteşarı Ömer  Haluk Sipahioğlu öldürüldü.

2002-Yunanistan polisi, 27 yıldır faaliyette bulunan terör örgütü ''17 Kasım''ın  ilk kez bir üyesinin tutuklandığını açıkladı.

5 Temmuz

1830- Fransızlar, Cezayir'i işgal etti.

1917- Mustafa Kemal, Halep'teki 7. Ordu Komutanlığına atandı.

1921- Antalya'yı işgal eden İtalyan güçlerinin son birliği de kentten ayrıldı.

1938-Şükrü Kanatlı komutasındaki Türk birlikleri, Hatay'a girdi. Fransızların ilan ettiği sıkıyönetim kaldırıldı.

1939-Enver Paşa'nın çocuk ve torunlarının vatandaşlığa alınmaları ve yurda dönmelerine izin veren yasa çıktı.

1939- Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü kuruldu.

1945-İngiltere'yi II. Dünya Savaşı'nda zafere götüren Winston Churchill seçimi kaybedince başbakanlıktan ayrıldı.

1946- Fransız modacı Louis Reard, iki parçalı mayoyu tanıttı. Mayonun adı, ABD'nin atom bombası denemeleri yaptığı ''Bikini'' Adası'ndan geliyordu.

1964-Darbe girişimleri nedeniyle ölüm cezası verilen Albay Talat Aydemir'in idam edildi.

1971-Türkiye'nin Ortak Pazar'a geçişini öngören katma protokol, Mecliste kabul edildi.

1974- Bakanlar Kurulu, haşhaş ekimi yasağını kaldırdı.

1977-Pakistan'da askeri darbede: General Ziya Ül Hak,Başbakan Zülfikar Ali Butto'yu devirdi.

1993-Türkiye'nin ilk kadın başbakanı Tansu Çiller kurduğu SHP-DYP hükümeti güvenoyu aldı.

6 Temmuz

1517- ''Emaneti Mübareke'' adıyla anılan Hazreti Muhammed'e ait kutsal eşya, Mısır fatihi Yavuz Sultan Selim'e teslim edildi.

1535- ''Ütopya''nın yazarı, İngiliz devlet adamı Thomas More, Kral VIII. Henry'yi, İngiltere kilisesinin başı olarak kabul etmediği için idam edildi.

1885- Fransız bilimadamı Louis Pasteur, kuduz aşısını buldu.

1917- ''Arabistanlı'' Lawrence, Arap isyancılarla Akabe kentine saldırdı.

1927- Şurayı Devlet (Danıştay) göreve başladı.

1991- Türkiye'nin ilk kadın valisi Lale Aytaman, Muğla'ya atandı.

1993- Başbağlar köyündeki (Erzincan) terör saldırısında, aralarında çocukların da bulunduğu 28 vatandaş öldürüldü, köyü de ateşe verildi.

1995- Yazar Aziz Nesin, Çeşme'de 80 yaşında öldü.

1999- Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay intihar girişiminde bulundu.

2005- New York Times muhabiri Judith Miller, bir CIA ajanının kimliğinin (Valerie Plame) basına sızdırılmasıyla ilgili soruşturmada kaynağını açıklamayı reddetti ve 85 gün hapisle cezalandırıldı.

2011- 61. Hükümet, Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında kuruldu.

7 Temmuz

1828- Kars, Emin Paşa'nın teslim kararı üzerine Rus işgaline uğradı.

1929- Mussolini, Papa ile anlaştı, bağımsız Vatikan kuruldu.

1939- Hatay'da bir il kurulması kararlaştırıldı.

1942- Atatürk ile Samsun'a çıkanlardan Dr. Refik Saydam öldü.

1948- İdil Biret ve Suna Kan'ın yurt dışında eğitim görmelerini sağlayan ''üstün yetenekli çocuklar hakkındaki'' özel yasa çıktı.

1955- Camialtı Tersanesi'nde yapılan ilk şilep ''Abidin Daver'' denize indirildi.

1955- Gazeteci Yazar Ali Naci Karacan 59 yaşında öldü.

1993- ''Hababam Sınıfı'' serisinin yaratıcısı şair ve yazar Rıfat Ilgaz 82 yaşında öldü.

2005-Londra'da, üç metroya ve bir otobüse El Kaide'nin üstlendiği intihar saldırıları düzenlendi, 52 kişi öldü. (Ölenlerdin biri Türkiye'den giden Gamze Günoral idi.) 21 Temmuz'daki ikinci dalga saldırıda can kaybı yaşanmadı.

8 Temmuz

1522- Kanuni Sultan Süleyman Rodos'a çıktı.

1829- Erzurum, Salih Paşa'nın Çarlık ordusunun teslim koşullarını kabulüyle Rus işgaline uğradı.

1833- Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında ''Hünkar İskelesi'' anlaşması imzalandı.

1919- Mustafa Kemal, resmi görevinden ve askerlikten çekildi.

1937-Türkiye ile İran, Irak ve Afganistan arasında saldırmazlık paktı (Sadabad Paktı) imzalandı.

1948-Topraksız çiftçilere Hazine topraklarının dağıtımına ilişkin düzenleme yasalaştı.

1950- İhracat tamamen serbest bırakıldı.

1954-Türkiye'de ilk gece maçı, 19 Mayıs Stadı'nda Gençlerbirliği ile Demirspor arasında yapıldı.

1966- Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Celal Bayar'ın cezasını hastalığı dolayısıyla affetti.

1993- Özel radyo ile televizyon işletilmesi ve kurulması serbest bırakıldı.

1996- RP-DYP koalisyon hükümeti güvenoyu aldı; ''Refahyol'' dönemi başladı.

2007- Dünyanın yeni 7 harikası ilan edildi: Ürdün'deki ''Petra Antik Kenti'', ''Çin Seddi'', Brezilya'daki ''Kurtarıcı  İsa Heykeli'', Peru'daki ''Machu Picchu Antik Kenti'', Meksika'daki ''Chichen Itza Piramidi'', Roma'daki ''Kolezyum''ve Hindistan'daki ''Tac Mahal'' anıt mezarı.

9 Temmuz

1401- Timur'un orduları Bağdat'ı ele geçirdi.

1872- İbret gazetesi, Namık Kemal'in ''Garaz Marazdır''  başlıklı yazısı nedeniyle kapatıldı; Namık Kemal ise sürgüne gönderildi.

1932- Türkiye, Milletler Cemiyetine üye oldu.

1938-Atatürk, Savarona yatında üç saat süren Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık etti. (Bu, Atatürk'ün, Bakanlar Kuruluna son kez başkanlık edişiydi.)

1945- Ormanlar devletin mülkiyetine geçti.

1946- Ankara Valisi Nevzat Tandoğan intihar etti.

1949-Çorum vapuru, Galata rıhtımında yandı; 56 kişi dumandan boğularak öldü.

1952-İstanbul Teknik Üniversitesi televizyon laboratuvarında, ilk televizyon yayını yapıldı.

1961- Anayasa için halk oylaması yapıldı. (yüzde 61,5  ''evet'' oyuyla kabul edildi.)

1998- İstanbul'da tarihi Mısır Çarşısı'ndaki patlamada 7 kişi öldü, 110 kişi yaralandı. ''Tüp patlaması mı, terör saldırısı mı'' olduğu ve yargılama süreci hep tartışıldı.

2001- Emlakbank, Ziraat Bankası'na devredildi.

2008- ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu binası önündeki silahlı saldırıda üç polis hayatını kaybetti, üç saldırgan öldürlüdü. 

10 Temmuz

1900- Paris Metrosu açıldı.

1921- Yunan ordusunun taarruzuyla Kütahya-Eskişehir muharebeleri başladı.

1923- İstanbul'da Harp Akademisi kuruldu.

1933- Sümerbank resmen faaliyete geçti.

1947- Hindistan'ın ikiye ayrılmasıyla oluşan Pakistan'da genel valiliğe Muhammed Ali Cinnah getirildi.

1952- Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) kuruldu.

1961- Galatasaraylı milli futbolcu Metin Oktay, Palermo takımına 660.000 liraya transfer oldu.

1969- Ordu mensuplarına oy hakkı tanındı.

1985-Yeni Zelanda'nın Auckland Limanı'nda bulunan barış örgütü Greenpeace'in ''Rainbow Warrior'' adlı gemisinde iki patlama oldu; gemi bir saat sonra battı, bir kişi öldü. Olayın ardından Fransız istihbaratı çıktı.

11 Temmuz

1789- Fransız devrimci Lafayette, ''İnsan Hakları ve Vatandaşlık Hakları Bildirgesi''ni Meclise sundu.

1921- İngilizler, Suriye'de istenmeyen Faysal'ıIrak'ta kral ilan etti.

1958-İstanbul'da 1930'dan beri birleşik olan valilik ve belediye başkanlığı birbirinden ayrıldı.

1975- Eski Çin'in başkenti Xian'da 2000 yıl öncesinden kalma aslı ile aynı

boyda, savaş donanımlı, kilden yapılmış 6000 kişilik ordunun heykelleri bulundu.

1978- Doç. Dr. Bedrettin Cömert, silahlı saldırganlarca öldürüldü.

12 Temmuz

1536- Düşünce ve özgürlük kavramlarının savunucularından Desiderius Erasmus öldü.

1878- Osmanlı Devleti, Kıbrıs'ın yönetimini İngilizlere devretti.

1923- İstiklal Marşı için Ali Rifat (Çağatay) Bey'in bestelediği eser seçildi.  Bu marş yedi yıl okunduktansonra 1930'da Osman Zeki (Üngör) Bey'in bestesiyle değiştirildi.

1925- İlk ''antika otomobil'' yarışı Münih'te düzenlendi.Yarışta, dünyanın petrolle çalışan en eski otomobili olan 1886 model Benz'i, yapımcısı Karl Benz kullandı.

1932- Türk Dil Kurumu, Atatürk'ün isteğiyle ''Türk Dili Tetkik  Cemiyeti'' adıyla kuruldu. İlk başkan Samih Rifat oldu.

1944- İstanbul Yüksek Mühendislik Okulunun yeniden düzenlenerek İstanbul Teknik Üniversitesi haline getirilmesini sağlayan kanun kabul edildi.

1961- Türkiye'nin, Ortak Pazar'a katılma önerisi reddedildi.

1975- Atatürk ile iki yıl evli kalan Latife Uşaklıgil 75 yaşında öldü.

2006- İsrail, iki askerini kaçıran Hizbullah'a karşı savaş başlattı. 34 gün süren savaşta 1200 kişi öldü. BM Güvenlik Konseyi'nin 14 Ağustos'ta yürürlüğe giren ateşkes kararıyla  savaş sona erdi. Karar, Lübnan'ın güneyinde  çok uluslu güç askerlerinin konuşlandırılmasını öngörüyordu.

13 Temmuz

1793- Fransız Devrimi önderlerinden Jean-Paul Marat, muhalifi Charlotte Corday tarafından bıçaklanarak öldürüldü.

1878- Osmanlı Devleti ile Rusya, Almanya, Avusturya, Macaristan, İngiltere, Fransa arasında ''Berlin Anlaşması'' imzalandı.

1927- Birinci ulusal mimarlık akımının önde gelenlerinden Mimar Kemalettin 57 yaşında öldü.

1930- İlk Dünya Futbol Şampiyonası Uruguay'da başladı. 30 Temmuz'da sona eren şampiyonada kupayı ev sahibi takım kazandı.

1949- Papa, Komünist Parti'ye üye olanların aforoz edileceğini söyledi.

1971- Prof. Mümtaz Soysal ile yazar Sevgi Soysal, Mamak Cezaevinde evlendi.

1976- Yumurtalık Savcısı Sefa Mutlu'yu öldürmekten yargılanan Yılmaz Güney, 19 yıl hapse mahkum edildi.

1979- Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basan dört Filistinli, bir polis ile bekçiyi öldürdü, büyükelçi ile personeli rehin aldı. 14 Temmuz'da elçilikten kaçmaya çalışan bir Mısırlı öldürüldü. Saldırganlar, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten sonra ikisi Türk üç rehineyi serbest bıraktı. İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş'in de bulunduğu operasyonda, saldırganlar, 45 saat sonra teslim oldular. Saldırganlar, 23 Aralık 1980'de idama mahkum edildiler.

1985- Afrika'daki açlar için ''Live Aid'' konseri düzenlendi.

1995- Isparta-Senirkent'teki sel felaketinde 74 kişi öldü.

2002- Şair Ece Ayhan 71 yaşında vefat etti.

14 Temmuz

1683- Osmanlı Orduları, Viyana'yı ikinci kez kuşattı.

1789-Silahlanan Paris halkının, krallık baskısının simgesi olarak gördükleri Bastille Hapishanesi'ni ele geçirmesiyle Fransız Devrimi başladı.

1926- Mustafa Kemal Paşa'ya yönelik İzmir Suikastı girişimi gerekçesiyle

Ziya Hurşit ve arkadaşları idam edildi.

1942- Atılay denizaltısı battı; 39 subay ve er şehit oldu.

1958- Irak'ta General Abdülkerim Kasım yönetimindeki ordu birlikleri, kanlı bir darbeyle yönetimi ele geçirdi. Kral Faysal, Kral Naibi Prens Abdulilah ile Başbakan Nuri Said öldürüldü.

1960- Eski Konya Valisi Cemil Keleşoğlu, Yassıada'da intihar etti.

1966- Meclis, Yassıada mahkumları ile siyasi firarileri affetti.

1971- Kültür Bakanlığı kuruldu. İlk bakan Talat S. Halman oldu.

1982- 12 Eylül darbesinden sonra Bülent Ulusu’nun kurduğu hükümetin Başbakan Yardımcısı Turgut Özal, Maliye Bakanı Kaya Erdem ile İmar ve İskan Bakanı Şerif Tüten (parti kurmak için) görevlerinden istifa etti.

1987- Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da sekiz ili bünyesinde toplayan Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kuruldu. OHAL Valiliğine Diyarbakır Valisi Hayri Kozakçıoğlu atandı.

2001- Türk basınında ilk kadın foto muhabiri Eleni Küreman öldü.

15 Temmuz

1099- Haçlılar Kudüs'ü işgal etti.

1683- Osmanlı Ordusunun Viyana taarruzu başladı.

1840- Osmanlı devleti ile İngiltere, Prusya, Avusturya ve Rusya arasında, ''Londra Mukavelesi'' imzalandı. Osmanlılar, Mısır'ı veraset, Suriye'yi kaydı hayat şartıyla Mehmet Ali Paşa'ya verdi.

1908- Fransız biyolog Dr. Alexis Carrel, hayvandan hayvana ilk organ naklini yaptı.

1928- İskoç Dr. Alexander Fleming penisilini buldu.

1963- Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ile Sendikalar Kanunu kabul edildi.

1968- Bir yıl sonra yeniden İstanbul'a gelen ABD 6. Filosu, üniversite

öğrencilerince protesto edildi.

1969-Türk havacılığının kurucularından Vecihi Hürkuş 80 yaşında İstanbul'da öldü.

1974- Kıbrıs'ta Yunanlı subayların yönetimindeki Ulusal Muhafız Örgütü,

Cumhurbaşkanı Makarios'u devirdi ve EOKA-B lideri Nikos Sampson'u

Cumhurbaşkanı ilan etti.

1983-ASALA militanlarının Paris Orly Havaalanı'ndaki bombalı saldırısında ikisi Türk altı kişi öldü, 63 kişi yaralandı.

2014- Milli Piyango özelleştirildi.

2016-Aralarında generallerin de bulunduğu bir grup askeri darbe girişiminde bulundu. TBMM ve bazı resmi binalar bombalandı, vatandaşlar sokağa çıktı, 200'den fazla kişi öldü. Çok sayıda subay, asker ve polisin de aralarında bulunduğu darbeciler tutuklandı. Darbe girişiminin arkasında Fettullah Gülen grubunun olduğu belirtildi ve soruşturmalar başlatıldı. 21 Temmuz'dan itibaren üç ay olağanüstü hal ilan edildi. Bu kapsamda kamuda görevli binlerce asker ve sivil çalışan görevden uzaklaştırıldı, ordunun yapısı değiştirildi.   

16 Temmuz

622- Hazreti Muhammed ve beraberindeki ilk Müslümanlar, hicretlerini

tamamlayıp Medine'ye vardı: ''Hicri Takvim''in başlangıcı.

1683- Viyana'ya taarruz eden Osmanlı Ordusu, Avusturya Ordusunu mağlup etti. Böylelikle Viyana kuşatması sürdürüldü.

1888- Sözleri Paris Komünü'nün yıkılmasından sonra komüncülerin mücadelesi adına Eugene Pottier tarafından yazılan Enternasyonal'i, Pierre Degeyter marş olarak besteledi.

1918- Rus Çarı Nikola ve Romanof hanedanı mensupları, Bolşevikler

tarafından, Urallar'daki Yekaterinburg'da öldürüldü.

1922- Gazi Mustafa Kemal, Anadolu ve Müdafaa-i Hukuk Grubu toplantısında doğal başkan, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa ise Grup Başkanı oldu. ''Misakı Milli'' temel ilke kabul edildi.

1926- İlk renkli su altı çekimleri National Geographic dergisinde yayımlandı.

1945- ABD'de Robert Oppenheimer'ın geliştirdiği ilk atom bombası, New

Mexico yakınlarında, çölde patlatıldı.

1964- Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Hüseyin Rauf Orbay öldü.

1974- Türkiye, Kıbrıs'taki darbeye karşılık, İngiltere'ye iki garantör devlet

olarak Kıbrıs'a müdahale önerdi. Londra'ya giden Başbakan Bülent Ecevit'in, İngiltere Başbakanı Wilson'a yaptığı öneri kabul görmedi. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, Meclisi olağanüstü toplantıya çağırdı.

1994- ''Shoemaker Levy'' adlı kuyruklu yıldız Jüpiter'e çarptı; NASA çarpışmayı naklen yayımladı.

17 Temmuz

1907- Resim sanatında Kübizm akımı doğdu.

1929-Hükümeti devirme iddiasıyla yargılanan komünistlerin davası sonuçlandı: Dr. Hikmet (Kıvılcımlı), Hüsamettin (Özdoğu) ve Laz İsmail beyler dörder yıl altışar ay hapse mahkum edildi. 24 sanık çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

1936- İspanya'da, solcu ''Halk Cephesi''nin seçimleri kazanması üzerine Falanj partisinin hazırladığı askeri ayaklanma patlak  verdi. İspanyol Fası'nda, General Franco önderliğinde başlayan  ayaklanma, kısa sürede yarımadaya yayıldı ve iç savaşa dönüştü.

1945- ABD Başkanı Truman, Sovyetler Birliği lideri Stalin ve İngiltere Başbakanı Churchill, Almanya'nın Potsdam kasabasında bir araya gelerek II. Dünya Savaşı'ndan sonra dünyanın bölüşümünü belirlediler.

1955- Dünyanın en ünlü eğlence parkı Disneyland Kaliforniya açıldı.

1963- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) kuruldu.

1968- Üniversite öğrencileri, 6. Filo askerlerini dövüp denize attı. Polis eylemlerin merkezi durumundaki İTÜ yurdunu bastı; çıkan çatışmada 53 öğrenci yaralandı.

1975- ABD uzay aracı Apollo, Sovyet uzay aracı Soyuz 19 ile kenetlendi.

Astronotlar, iki gün boyunca ortak deneyler yaptı.

1992- Slovak Parlamentosu bağımsızlık ilan etti. Çekoslovakya, Çek ve

Slovak cumhuriyetleri adlarıyla iki devlet oldu.

2006- Endonezya açıklarında denizin dibinde meydana gelen Richter

ölçeğine göre 7,7 büyüklüğündeki depremin ardından  gelen tsunami,

Java Adası'nda 620 kişinin ölümüne yol açtı.

18 Temmuz

1904- Rusya-Japonya Savaşı başladı.

1920- Büyük Millet Meclisinde milletvekilleri, Misakı Milli üzerine andiçti.

1925- Adolf Hitler ''Kavgam'' adlı kitabını yayımladı.

1930- Ankara Etnografya Müzesi ziyarete açıldı.

1932- Türkçe ezan kararı açıklandı, uygulamaya kısa süre sonra geçildi.

1976- Sovyetler Birliği'nin ilk uçak gemisi Kiev, Boğazlar'dan geçti.

1982- Her yıl 24 Kasım Öğretmenler Günü'nün kutlanması  amacıyla bir

yönetmelik yayımladı.

1998-İnsanlık ve savaş suçu işleyenlerin yargılanabilmeleri için uluslararası mahkeme kurulmasını öngören sözleşme Roma'da imzalandı.

2004- II. Dünya Savaşı sonunda, tarihte savaş amaçlı  kullanılmış ikinci ve son atom bombasını Japonya'nın Nagasaki kentine bırakan Amerikalı pilot Charles W. Sweeney 84 yaşında öldü.

19 Temmuz

1670- Şarap içilmesi yasaklanan İstanbul'da bütün  meyhaneler yıktırıldı.

1948- Gizli oy, açık sayım sistemini getiren yeni  Seçim Kanunu kabul edildi.

1954- Elvis Presley, ilk albümü ''That's All Right Mama''yı çıkardı.

1974- İspanya'da Franco, sağlık gerekçesiyle yönetimi Kral Juan Carlos'a devretti.

1980- 12 Mart dönemi başbakanı Nihat Erim, İstanbul'da öldürüldü.

1990- ''Karun Hazinesi''nin Türkiye'ye iadesi için açılan davada, New York Federal Mahkemesi Türkiye lehine karar verdi. Metropolitan Museum of Art yetkililerinin 363 parçalık hazineyi Türkiye'ye iade etmek istemesi üzerine anlaşmaya varıldı ve hazine Ekim 1993'te Ankara'ya getirildi.

1991- ABD Başkanı George Bush, resmi ziyaret için Türkiye'ye geldi.

1993- İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel, yolsuzluk iddiasıyla görevden alındı.

1998- 1980'lerin ünlü bankerlerinden Yalçın Doğan, Ankara'da uğradığı silahlı saldırıda öldü.

2009- Kapsamı genişletilen sigara yasağı yürürlüğe girdi.

2010- Uçaklardaki ''kara kutu''nun mucidi Avustralyalı David Warren öldü.

20 Temmuz

1402- Yıldırım Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu, Ankara Savaşı'nda Timur'un ordularına yenildi.

1919- Mustafa Kemal Paşa, daha Milli Mücadele'nin başında ''cumhuriyet'' kavramını dile getirdi. Mazhar Müfit (Kansu) Bey'in, Erzurum'da iken, ''Başarı takdirinde hükümet şekli ne olacak?'' sorusuna, ''Açıkça söyleyeyim: Hükümet şekli, zamanı gelince cumhuriyet olacaktır'' yanıtını verdi.

1922- Mustafa Kemal'in Başkomutanlığı, süresiz olarak uzatıldı. (Bu dördüncü ve son uzatma oldu.)

1923- Meksika'da devrimci Panço Villa öldürüldü.

1936- Boğazlar'ın Türkiye egemenliğine geçişini sağlayan Montreux Boğazlar Antlaşması imzalandı.

1948- Mareşal Fevzi Çakmak'ın fahri başkanlığını yaptığı Millet Partisi kuruldu.

1951- Ürdün Kralı Abdullah, Kudüs'te öldürüldü.

1974- ''Kıbrıs Barış Harekatı'' başladı. TSK hava, deniz ve kara birlikleri,

Kıbrıs'a indirme ve çıkarma yaptı, belirli hedeflere doğru ilerledi. Girne'den Lefkoşa'ya kadar uzanan yolu tamamen kontrol altına aldı. Rum ulusal muhafızlarının Lefkoşa'daki üsleri bombalandı. Türk birlikleri

Yeşil Hat'a dayandı.

1975- Ege Ordusu kuruldu ve komutanlığına Orgeneral Turgut Sunalp getirildi.

1997- AB'nin Rum kesimiyle tam üyelik görüşmelerine karşılık; Türkiye ile

KKTC arasında ortak savunma doktrini oluşturulacağı yönünde ortak

deklarasyon yayımlandı.

2005- Londra'daki bombalı saldırılarda ölen Gamze Günoral İstanbul'da

toprağa verildi.

2009- ''Ergenekon'' soruşturması kapsamında hazırlanan ikinci iddianameyle haklarında dava açılan emekli orgeneraller Şener Eruygur ile Hurşit Tolon'un da aralarında bulunduğu 56 sanığın yargılanmasına başlandı.

21 Temmuz

1946- Türkiye'de ilk çok partili seçim yapıldı.

1969- Apollo 11 uzay aracı, dört gün sonra Ay'a ulaştı. Neil Armstrong,

Türkiye saati ile 04.56'da Ay'a ayak basan ilk insan oldu.

1974- Türk jetleri Yunan gemisinin Baf'a personel ve malzeme götürdüğünü belirleyerek, dönmeleri için ihtarda bulundu. Yunan gemileri deniz ve havadan yapılan ihtara uymayarak, Türk donanmasına ateş etti. Kocatepe Muhribi, yanlışlıkla Türk uçaklarınca batırıldı.

1982- Türkiye'nin Rotterdam Başkonsolosu Kemalettin Demirer'e suikast

girişiminde bulunan saldırganlardan biri yaralı yakalandı.

1999- MİT, PKK'nın üçüncü adamı olarak bilinen Cevat Soysal'ı 18 Temmuzda Moldova'da yakaladıktan sonra Türkiye'ye getirdi.

2008- Savaş suçlusu Sırp lider Radovan Karadziç, Sırbistan'ın başkenti

Belgrad'da sahte kimlikle yakalandı. BM'nin Uluslararası Yugoslavya Ağır Ceza Mahkemesine teslim edilen Karadziç hakkında, başta soykırım olmak üzere 11 ayrı dava bulunuyordu.

22 Temmuz

1913- Sırbistan II. Balkan Savaşı'ndan topraklarını genişleterek çıktı. Osmanlı, Bükreş Anlaşması ile I. Balkan Savaşı'nda yitirdiği Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı.

1917- Rus Çarı'nın tahttan indirilmesiyle kurulan geçici hükümette Alexander Kerenski başbakan oldu.

1922- İttihat ve Terakki liderlerinden Cemal Paşa, Gürcistan'da öldürüldü.

1949- İstanbul'da, Türkiye'nin ilk ampul fabrikası açıldı.

1965- TBMM, Milli İstihbarat Teşkilatı Kuruluş Kanunu'nu kabul etti.  

1967- Adapazarı ve çevresinde, 7.2 büyüklüğündeki depremde 89 kişi

öldü, 400'den fazla kişi yaralandı.

1974- ABD ve İngiltere'nin girişimleriyle Türkiye ile Yunanistan arasında ateşkes anlaşmasına varıldı. Yunan cuntasının Kıbrıs'ta işbaşına getirdiği Nikos Sampson, cumhurbaşkanlığından istifa etti.

1980- DİSK Genel Başkanı Başkanı Kemal Türkler öldürüldü.

1987- İstanbul'un eski valilerinden Fahrettin Kerim Gökay öldü.

2002- DSP'den istifa edenler, Yeni Türkiye Partisi'ni (YTP) kurdu. İsmail

Cem'in genel başkanlığındaki YTP, 63 milletvekiliyle TBMM'de temsil

edilmeye başlandı. 2007 seçimlerinde başarılı olamayan parti sonraki

süreçte kapandı.

2003- Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in oğulları Uday ve Kusay, Musul'daki çatışmada ölü ele geçirildi.

2004- İstanbul'dan Ankara'ya giden hızlandırılmış trenin 4 vagonu Sakarya - Pamukova yakınlarında raydan çıktı. Vagonların metrelerce

savrularak, üst üste yığıldığı kazada 37 kişi öldü.

2007- 23. Dönem TBMM içi milletvekili Seçimi yapıldı. AK Parti 341, CHP 112, MHP 71 ve bağımsızlar 26 milletvekilliği kazandı. Geçerli  oyların yüzde 46,58'ini alan AK Parti yeniden tek başına iktidara geldi. Bağımsız adaylarla seçime giden DTP grup kurdu. Bağımsız adaylardan Mesut Yılmaz, Muhsin Yazıcıoğlu, Ufuk Uras ve Kamer Genç de TBMM'ye girdi.

23 Temmuz

1784- Erzincan'daki şiddetli depremde 5 bin kişi öldü.

1829- William Austin Burt, daktilonun ilk hali olan ''typographer''i buldu.

1888- Enternasyonal marşı, ilk kez Fransa'nın Lille kentinde  işçiler

tarafından söylendi.

1909- Serbesti gazetesinde, İttihat ve Terakki karşıtı yazılarıyla tanınan Gazeteci Hasan Fehmi, Galata Köprüsü'nde öldürüldü.

1919- Erzurum Kongresi başladı. Başkan seçilen Mustafa Kemal Paşa, uzun konuşmasında özetle, ''...tarih bir milletin kanını, hakkını, varlığını hiçbir zaman inkar edemez. Bu nedenle böyle bir batıl örtünün arkasından vatanımız ve milletimiz aleyhinde verilen hükümler, kanaatler muhakkak iflasa mahkumdur'' dedi. Kongre 7 Ağustos'a kadar sürdü.

1932- Alman mimar Hermann Jansen'in hazırladığı Ankara Planı onaylandı.

1939- Hatay'da yönetim Türk hükümetine devredildi.

1974- Kıbrıs'ta üç günlük harekatta 57 şehit, 184 yaralı ve 242 kayıp verildi.

1976- Sismik-1 araştırma gemisi (Hora), İstinye Tersanesi'nden törenle Ege'ye açıldı.

2008- Eleştirmen ve yazar Fethi Naci (İsmail Naci Kalpakçıoğlu) öldü.

24 Temmuz

1908- II. Meşrutiyet, II. Abdülhamid'in emriyle yayımlanan resmi bildiriyle

ilan edildi. İttihat ve Terakki Cemiyetinin baskısıyla şekillenen II. Meşrutiyet, aynı gün ''sansürsüz'' yayımlanan gazetelerde halka duyuruldu.

1923- Türkiye'nin bağımsız ve egemen bir devlet olarak tanınmasını sağlayan Lozan Barış Antlaşması imzalandı. Gazi Mustafa Kemal: ''Bu antlaşma, Türk milleti aleyhine, yüz yıldan beri hazırlanmış ve Sevr Antlaşması'yla tamamlandığı zannedilmiş bir büyük suikastın yıkılışını ifade eden bir belgedir.''

1946- Türkiye'de ilk ''tek dereceli ve çoğunluk sistemi'' esaslı seçimin sonuçları açıklandı. CHP 396, DP 62 ve bağımsızlar 7 milletvekilliği kazandı.

1950- Gazeteciler Cemiyeti, sansürün kaldırıldığı ''24 Temmuz''u (1908) Basın Bayramı ilan etti.

1969- İzmir Arkeoloji Müzesi soyuldu; 118 parça tarihi eser çalındı.

1974- Yunanistan'da sivil yönetime geçildi. Fransa'dan dönen Karamanlis

hükümeti kurdu.

1995- Batı Trakya Türk toplumunun lideri Sadık Ahmet, Gümülcine

yakınlarında geçirdiği trafik kazasında vefat etti.

2006- Rupert Murdoch'un sahibi olduğu News Corporation,  Atlantic Records'un kurucusu ve başkanı Ahmet Ertegün, TGRT'nin yayın hakkını elinde bulunduran Huzur Radyo  TV'yi 151 milyon YTL'ye satın almak üzere anlaşma imzaladı.

25 Temmuz

1543- Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı Ordusu, Estergon'daki (Gran) şiddetli çatışmaların ardından Avusturya Ordusunu yenilgiye uğrattı. Kuzey Macaristan'daki Estergon, Osmanlı yönetimine geçti.

1814- Robert Stevenson'un yaptığı lokomotif çalıştırıldı.

1917- Hollandalı dansöz Mata Hari, Fransız mahkemesi tarafından casusluk suçundan yargılanarak idama mahkum edildi.

1931- Cumhuriyet döneminin ilk basın yasası olan Matbuat Kanunu kabul edildi.

1933- Lev Troçki, sığınmacı olarak Heybeliada'dan Fransa'ya gitti.

1943- Benito Mussolini'nin iktidardan düşürülmesiyle, faşizm İtalya'da yasadışı ilan edildi.

1950- Hükümet, Türk askerlerinin Kore'ye gönderilmesine karar verdi. İlk

birlik 17 Ekimde Kore'ye ulaştı.

1951- Nazım Hikmet, Türk vatandaşlığından çıkarıldı.

1957- Bursa'da askeri uçak, bir mahalleye düştü; 15 kişi öldü, 19 kişi yaralandı. Pilot Teğmen Ayhan Baysal şehit oldu.

1967- Papa VI. Paulus, gayri resmi bir ziyaret için Türkiye'ye geldi. Papa,

İstanbul'da Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakan Süleyman Demirel tarafından karşılandı. Meryemana Evi'ne de giden Papa'nın, Fener Rum Patriği Athenegoras'ı ziyaret etmesi, 913 yıldır süregelen Katolik-Ortodoks kiliseleri arasındaki dargınlığı sona erdirdi.

1974- Kıbrıs ateşkes görüşmeleri Cenevre'de başladı.

1975- Türkiye, İncirlik dışındaki bütün Amerikan üslerine el koydu.

1978- Dünyanın ilk tüp bebeği Louise Brown, İngiltere'de doğdu.

1990- Türkiye ile KKTC arasındaki pasaport uygulaması kaldırıldı.

1992- Dünyanın en büyük altıncı barajı Atatürk Barajı Hidroelektrik Santralinin birinci ve ikinci üniteleri hizmete girdi.

1995- Türbanlı avukatları duruşmalara sokmayan ve barodan çıkaran Gümüşhane Baro Başkanı Ali Günday öldürüldü.

2000- Bir Concorde uçağı Paris'ten kalkışından kısa süre sonra düştü; 113 kişi öldü. Bu Concorde uçaklarının sonu oldu.

2005- Anayasa Mahkemesi'nin ilk kadın başkanı Tülay Tuğcu oldu.

2006- Aralarında eski başbakanlardan Tansu Çiller'in de bulunduğu bazı

kişileri dolandırmak suçundan cezaevine giren Selçuk Parsadan öldü.

26 Temmuz

1923- İskoç mühendis John Logie Baird, ilk elektromanyetik televizyonun

patentini aldı. 1926'da, Londra'daki Kraliyet Enstitüsünde televizyon gösterisi düzenleyen Logie; okyanus aşırı ilk televizyon yayınını da gerçekleştirdi.

1928- Türkçülük hareketinin önemli isimlerinden Tunalı Hilmi Bey öldü.

1951- Türkiye'deki ilk petrol Raman Dağı yöresinde bulundu. Petrolün

değerlendirilmesine yönelik ilk proje, 1953'ün ilk aylarında açıklandı; tesisleri ABD kaynaklı bir şirket kurdu.

1956- Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdül Nasır, Süveyş Kanalı'nı

millileştirdi.

1982- Eserleri arasında Etnografya Müzesi ve Türk Ocağı binası bulunan Mimar Arif Hikmet Koyunoğlu 94 yaşında öldü.

1995- İstanbul Altın Borsası açıldı.

2000- Eski RP milletvekili Hasan Mezarcı, Atatürk'e ve hükümetin manevi şahsiyetine hakaretten 2 yıl 6 ay hapisle cezalandırıldı.

2004- ''Gırgır'' dergisinin kurucusu, ''Avanak Avni''nin yaratıcısı karikatürist Oğuz Aral 68 yaşında  öldü.

27 Temmuz

1794- Fransız Devrimi'nin jakoben önderlerinden Maximilien Robespierre

iktidardan düşürüldü ve Fransa Milli Meclisince tutuklandı. Robespierre

28 Temmuzda idam edildi.

1914- Avusturya, Sırbistan'a resmen savaş ilan etti;  I. Dünya Savaşı başladı.

1953- İki milyondan fazla kişinin öldüğü Kore Savaşı sona erdi. Ateşkes

anlaşması Panmuncon'da imzalandı.

1957- Kıbrıs'ta Türk Mukavemet Teşkilatı kuruldu.

1964- ABD'de siyahlar, Federal Mahkemeye başvurma  hakkını elde etti.

1970- Portekiz diktatörü Salazar öldü.

1976- ABD'de bulunan CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e, Waldorf Astoria Oteli'nde konuşurken, Kıbrıslı Rum Staviros  Skopetrides tarafından suikast girişiminde bulunuldu.

1980- İran'ın devrik Şahı Rıza Pehlevi kanserden öldü.

1993- Bakanlar Kurulu, Genelkurmay Başkanı Org. Doğan  Güreş'in görev süresinin bir yıl uzatılmasına karar verdi.

1996- Atlanta Olimpiyat Parkı'nda meydana gelen patlamada  iki kişi öldü. Olay yerine koşarak giden TRT kameramanı Melih Uzunyol da kalp krizi geçirerek vefat etti.

2008- İstanbul Güngören'deki bir caddede vatandaşların yoğun olduğu akşam üzeri art arda meydana gelen iki patlamada 17 kişi  öldü, 154 kişi yaralandı.

28 Temmuz

1402- Osmanlı sultanı Yıldırım Bayezıd (I. Bayezıd), Ankara Savaşı'nda Timur'a yenilerek esir düştü. Osmanlı  devletinde ''Fetret Devri'' başladı.

1499- Davut Paşa komutasındaki Türk Donanması komutanlarından Burak Reis, Sapiyenza Adası yakınlarında karşılaşılan Venedik Donanması ile çıkan çarpışmada şehit düştü.

1808- Padişah III. Selim, IV. Mustafa'nın emriyle boğularak öldürüldü.

1821- Arjantinli general Jose de San Martin, Lima'ya girerek Peru'nun

bağımsızlığını ilan etti.

1920- Meksikalı isyancı Panço Villa teslim oldu.

1921- Kütahya'da toplanan Yunan Savaş Meclisi, Ankara'ya yürüme kararı aldı.

1929- Kırk sekiz ülke, savaş esirlerine ilişkin Cenevre Konvansiyonu'nu imzaladı.

1946- İzmir Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.

1996- ''Casinocular Kralı'' olarak da bilinen Ömer Lütfi Topal öldürüldü.

29 Temmuz

1832- İbrahim Paşa komutasındaki Mısır ordusu, Osmanlı ordusunu

yenilgiye uğrattı.

1950- Kore'ye asker gönderilmesini protesto eden Türk Barışseverler

Cemiyetinin Başkanı Behice Boran ve Genel Sekreter Adnan Cemgil tutuklandı.

1951- Galatasaray kulübünün kurucularından Ali Sami Yen öldü.

1958- NASA'nın kuruluşu ABD Kongresinde onaylandı.

1960- Eski başbakanlardan Hasan Saka 74 yaşında öldü.

1992- Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Kemal Kayacan, üç terörist tarafından, İstanbul'daki evinde uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.

2010- Euro bölgesinde ekonomik kriz: İtalya Parlamentosu,  2012 yılına kadar bütçe açığını azaltmak için hazırlanan  25 milyar avroluk tasarruf planını kabul etti.

2011-Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner ve kuvvet komutanları emekliliklerini isteyerek görevlerinden ayrıldılar. Kara Kuvvetleri Komutanlığına atanan Jandarma Genel Komutanı Necdet Özel, önce vekaleten üstlendiği Genelkurmay Başkanlığı görevini 30 Ağustos'ta asaleten üstlendi.

30 Temmuz

1784- ''Ansiklopedi''nin kurucusu Fransız edebiyatçı, filozof Denis Diderot öldü.

1896- Alman İmparatorluğunun kurucusu Otto Von Bismarck öldü.

1908- Aralarında Cemal ve Talat paşalar ile Cavit Bey'in de  bulunduğu

Selanik İttihat ve Terakki Cemiyeti sorumluları İstanbul'a geldi.

1922- Başkomutan Mustafa Kemal, Genelkurmay Başkanı Fevzi Paşa ve

Garp Cephesi Komutanı İsmet Paşa, Akşehir'de ''Büyük Taarruz''un

ayrıntılarını görüştü.

1953- Demiryolları, devlet işletmesi haline getirildi.

1995- Çeçenistan ve Rusya arasındaki savaşa son veren bir dizi anlaşma

Grozni'de imzalandı.

2008- Anayasa Mahkemesi, AK Parti'nin kapatılması istemiyle  açılan davayı karara bağladı. Anayasa Mahkemesinin 6 üyesi partinin ''kapatılması'', 5 üye ise ''kapatılmaması'' yönünde oy kullandı. Anayasa'da kapatma için aranan nitelikli çoğunluk olan 7 üyenin oyuna ulaşılamadı. Ancak Yüksek Mahkeme, AK Parti'nin 2008'de aldığı Hazine yardımından 1/2 oranında yoksun bırakılmasına karar verdi.

2009- Türkiye, 3G sistemlerinin kullanıldığı 121. ülke oldu. Gece yarısından itibaren GSM operatörleri 3G hizmeti sunmaya başladı.

31 Temmuz

1908- II. Abdülhamit döneminde resmi bir göreve dönüşen ''hafiyelik''

resmen ortadan kaldırıldı.

1921- Yunan Kralı Konstantin, işgal sırasında Eskişehir'e geldi.

1922- İstiklal Mahkemeleri Kanunu TBMM'de kabul edildi.

1922- Türkiye'nin ilk resmi spor teşkilatı olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı kuruldu.

1932- Almanya'daki seçimlerde 230 sandalye alan Naziler birinci parti oldu. Sosyal demokratlar 133, komünistler 89 temsilci çıkardı.

1936- İspanya'da General Franco'nun faşist güçleri Madrid'i kuşattı.

1952- Türkiye'nin ilk sendikal konfederasyonu Türk-İş kuruldu.

1959- Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) adaylığı için resmen başvurdu.

1980- ASELSAN ilk Türk telsizini üretti.

1980- Silahlı saldırıya uğrayan Atina Büyükelçiliği İdari Ataşesi Galip Özmen öldü.

1996- Gazetelerin promosyon faaliyetlerini kültürel ürünler

dışında sınırlama getiren yasa kabul edildi.

1997- İşadamı yazar Feyyaz Tokar 66 yaşında öldü.