-İstihdam artışı
-İSTİHDAMDAKİ ARTIŞI HİZMETLER VE TARIM SIRTLADI
-TÜİK’in rakamlarına göre, son bir yıllık dönemdeki
1 milyon 776 bin kişilik istihdam artışının 715 bini
hizmetlerden, 476 bini ise tarımdan kaynaklandı
-İstihdamda tarım ve inşaatın payı artarken, hizmetler
ve sanayinin payı geriledi
-İnşaat sektörü istihdamdaki payını yüzde 7,6’a yükseltti
Eylül ayları itibarıyla son bir yıllık dönemde istihdamda meydana gelen 1 milyon 776 bin kişilik artışın 715 bini hizmetlerden, 476 bini ise tarımdan kaynaklandı. İnşaattaki istihdam artışı 368 bini bulurken, geçen yıl eylül ayında inşaatın 3 katına yakın istihdam sağlayan sanayideki artış ise 218 binde kaldı. İstihdam artışının yüzde 40,26’sını hizmetler, yüzde 26,8’ini tarım, yüzde 20,72’sini inşaat, yüzde 12,27’sini ise sanayi sağladı.
Bu değişimle
birlikte ekonomik faaliyetler içinde, hizmetlerin payı yüzde 47,7’den yüzde
47,2’ye (en fazla istihdam artışı sağlamasına rağmen ağırlığı oranında artış
meydana getiremediği için payı düştü), sanayinin payı yüzde 19,5’den yüzde 19’a
düşerken, tarımın payı yüzde 26,1’den yüzde 26,2’ye, inşaatın payı ise yüzde
6,6’dan 1 puanlık artışla yüzde 7,6’ya yükseldi.
Gelişmiş ülkelerde
tarımın payının yüzde 5’lerin altına indiği göz önüne alındığında Türkiye’de
hala yüzde 26’larda seyretmesinin ileride getireceği sıkıntıları da şimdiden
tartmak gerekiyor. Çünkü, son derece hızlı büyüyen Türkiye’de belki 10-15 yılda
tarımın istihdamdaki yüzde 5’lerin altına düşecek ki bu durumda tarımda atıl
kalacak 5 milyonu aşkın kişiye de sanayi, hizmetler ve inşaatta iş yaratmak
gerekecek.
-İnşaat Payını Yüzde 15,3 Artırdı-
Ekonomik
faaliyetlerin paylarındaki değişime bakıldığında inşaattaki artış yüzde 15,3’ü
buldu. Tarımın payı yüzde 0,19 artarken,
hizmetlerin payı yüzde 1,12, sanayinin payı ise yüzde 2,67 azaldı.
İşteki durum
açısından bakıldığında ise istihdamın büyük bölümünü ücretli veya yevmiyeli
çalışanlar oluşturuyor. Bu kesimin
toplam içindeki payı son bir yılda yüzde 60,8’den yüzde 61,7’ye yükseldi. Ücretsiz aile işçilerinin oranı da bu dönemde
yüzde 14,2’den yüzde 14,4’e çıkarken, işverenlerin oranı yüzde 5,4’den yüzde
5,2’ye, kendi hesabına çalışanların oranı ise yüzde 19,6’dan yüzde 18,8’e indi.
Buna karşın istihdamdaki artışın yüzde 73’ünü ücretli veya yevmiyeli olanlardan
oluştu. Ücretsiz aile işçilerinin istihdam artışındaki oranı yüzde 16,33’ü
bulurken, kendi hesabına çalışanların artıştaki oranı yüzde 8,78’de,
işverenlerin artıştaki oranı ise yüzde 1,86’da kaldı.
Gelişmiş ülkelerde
ücretli veya yevmiyeli çalışanların oranı bazılarında yüzde 90’lara kadar
ulaşıyor. Bu durumda Türkiye’de de bu
yönde bir değişim olacak. Ücretsiz aile işçileri ve kendi hesabına çalışanların
oranı zamanla önemsiz hale gelecek.
İşteki durum
açısından paylardaki değişime bakıldığında, ücretli veya yevmiyeli çalışanların
oranının son bir yılda yüzde 1,44, ücretsiz aile işçilerinin oranının yüzde
1,06 arttığı, işveren oranının yüzde 4,72, kendi hesabına çalışanların oranının
ise yüzde 3,95 azaldığını ortaya koyuyor.
-İstihdamdaki Artış 1 Milyon 776 Bini Bulurken,
İşsiz Sayısı 536 Bin Azaldı-
İşsiz Sayısı 536 Bin Azaldı-
Mevsimsel etkilerden
arındırılmamış temel işgücü göstergelerine bakıldığında ise kurumsal olmayan
nüfusun 1 milyon 117 bin, 15 yaş ve daha yukarıdaki nüfusun 1 milyon 114 bin,
işgücünün 1 milyon 240 bin, istihdamın 1 milyon 776 bin kişi arttığı, işsiz
sayısının ise 536 bin azalarak 2 milyon 934 binden 2 milyon 398 bine indiği
görülüyor.
İşgücüne katılma
oranı 1,3 puan artarak yüzde 50 sınırı aşarak yüzde 50,4’e yükselirken,
istihdam oranı 2,4 puan artarak yüzde 43,6’dan yüzde 46’ya yükseldi. İşsizlik
oranı 2,5 puan düşüşle yüzde 11,3’den yüzde 8,8’e indi. Tarım dışı işsizlik
oranı 3 puanlık düşüşle yüzde 11,3’e inerken, genç nüfusta işsizlik oranı 3,9
puan düşüşle yüzde 17,3’e geriledi. Son bir yılda işgücüne dahil olmayan nüfus
ise 125 bin kişi azalarak 26 milyon 685 bine indi.
İŞTEKİ DURUM VE EKONOMİK FAALİYETE GÖRE İSTİHDAM EDİLENLER
(Bin kişi, 15+ yaş)
2010 Eylül
|
2011 Eylül
|
Bir Yıllık
|
|||
Sayı
|
%
|
Sayı
|
%
|
Artış
|
|
Toplam
|
22.973
|
100,0
|
24.749
|
100,0
|
1.776
|
Ücretli
veya yevmiyeli
|
13.967
|
60,8
|
15.263
|
61,7
|
1.296
|
İşveren
|
1.245
|
5,4
|
1.278
|
5,2
|
33
|
Kendi
hesabına
|
4.492
|
19,6
|
4.648
|
18,8
|
156
|
Ücretsiz
aile işçisi
|
3.270
|
14,2
|
3.560
|
14,4
|
290
|
Ekonomik
Faaliyetler
|
22.973
|
100,0
|
24.749
|
100,0
|
1.776
|
Tarım
|
5.999
|
26,1
|
6.475
|
26,2
|
476
|
Sanayi
|
4.489
|
19,5
|
4.707
|
19,0
|
218
|
İnşaat
|
1.520
|
6,6
|
1.888
|
7,6
|
368
|
Hizmetler
|
10.965
|
47,7
|
11.680
|
47,2
|
715
|
Not: 1) Rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.
2) İki bin kişiden az gözlem değerlerinde örnek büyüklüğü güvenilir tahminler için yeterli değildir.
Tablo 1. Mevsim etkilerinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri (Eylül)
TÜRKİYE
|
KENT
|
KIR
|
||||||
2010
|
2011
|
2010
|
2011
|
2010
|
2011
|
|||
Kurumsal
olmayan nüfus (000)
|
71 508
|
72 625
|
49 248
|
49 677
|
22 260
|
22 948
|
||
15 ve daha yukarı yaştaki nüfus
(000)
|
52 718
|
53 832
|
36 598
|
37 072
|
16 120
|
16 760
|
||
İşgücü
(000)
|
25 907
|
27 147
|
17 179
|
17 730
|
8 729
|
9 417
|
||
İstihdam (000)
|
22 973
|
24 749
|
14 792
|
15 753
|
8 181
|
8 996
|
||
İşsiz (000)
|
2 934
|
2 398
|
2 387
|
1 977
|
548
|
421
|
||
İşgücüne
katılma oranı (%)
|
49,1
|
50,4
|
46,9
|
47,8
|
54,2
|
56,2
|
||
İstihdam
oranı (%)
|
43,6
|
46,0
|
40,4
|
42,5
|
50,8
|
53,7
|
||
İşsizlik
oranı (%)
|
11,3
|
8,8
|
13,9
|
11,1
|
6,3
|
4,5
|
||
Tarım dışı işsizlik oranı (%)
|
14,3
|
11,3
|
14,4
|
11,6
|
13,8
|
10,1
|
||
Genç nüfusta işsizlik oranı(1)(%)
|
21,2
|
17,3
|
25,3
|
21,2
|
13,1
|
10,1
|
||
İşgücüne
dahil olmayanlar (000)
|
26 810
|
26 685
|
19 419
|
19 342
|
7 391
|
7 343
|
||
(1) 15-24 yaş grubundaki nüfus
|
||||||||
Not: Rakamlar yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir.
|